Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan hôm thứ Ba (7/2) đã tuyên bố tình trạng khẩn cấp tại 10 tỉnh bị tàn phá bởi hai trận động đất làm hơn 7.200 người thiệt mạng và để lại dấu vết tàn phá trên một khu vực rộng lớn ở miền nam Thổ Nhĩ Kỳ và nước láng giềng Syria, Reuters đưa tin cùng ngày.

Video của Sky News về vị trí của trận động đất và các chi tiết liên quan:

Một ngày từ khi trận động đất xảy ra, lực lượng cứu hộ làm việc trong điều kiện khắc nghiệt phải vật lộn để đào người ra khỏi đống đổ nát của các tòa nhà bị sập.

Quy mô của thảm họa trở nên rõ ràng hơn, và số người chết được báo cáo đang tăng lên đáng kể. Một quan chức Liên Hợp Quốc cho biết họ lo ngại hàng ngàn trẻ em có thể đã bị chết.

Người dân ở một số thành phố bị hư hại của Thổ Nhĩ Kỳ đã bày tỏ sự tức giận và tuyệt vọng trước những gì họ cho là phản ứng chậm chạp và không thỏa đáng của chính quyền đối với trận động đất kinh khủng này. Đây là trận động đất lớn nhất kể từ năm 1999 ở Thổ Nhĩ Kỳ, năm đó ước tính 17.000 người đã thiệt mạng.

“Thậm chí không có lấy một người ở đây. Chúng tôi đang ở dưới tuyết, không có nhà cửa, không có bất cứ thứ gì,” Murat Alinak, người có nhà ở Malatya bị sập và người thân mất tích, nói. “Tôi phải làm gì, tôi có thể đi đâu?”

Rất nhiều hình ảnh của thảm họa này được đăng trên các trang mạng xã hội:

Trận động đất mạnh 7,8 độ richter hôm thứ Hai (6/2), sau đó vài giờ là trận thứ hai có cường độ gần như tương đương, đã làm đổ hàng ngàn tòa nhà bao gồm bệnh viện, trường học và khu chung cư.

Hàng chục ngàn người bị thương hoặc mất nhà cửa tại các thành phố ở Thổ Nhĩ Kỳ và miền bắc Syria.

Thời tiết mùa đông đã cản trở các nỗ lực cứu hộ và cứu trợ, đồng thời khiến hoàn cảnh của những người vô gia cư càng khốn khổ hơn. Một số khu vực không có nhiên liệu và điện.

Các quan chức viện trợ bày tỏ quan ngại đặc biệt về tình hình ở Syria, vốn đã bị ảnh hưởng bởi một cuộc khủng hoảng nhân đạo sau gần 12 năm nội chiến.

Tổng thống Erdogan hôm thứ Ba đã tuyên bố 10 tỉnh của Thổ Nhĩ Kỳ là vùng thảm họa và áp đặt tình trạng khẩn cấp ở đó trong 3 tháng. Chính phủ sẽ mở các khách sạn ở trung tâm du lịch của Antalya để làm nơi ở tạm thời cho những người bị ảnh hưởng bởi trận động đất, ông Erdogan cho biết.

Tình trạng khẩn cấp sẽ cho phép chính phủ ban hành một số luật mới và hạn chế hoặc đình chỉ các quyền và tự do mà không cần mất thời gian thông qua quốc hội.

Bộ trưởng Y tế Fahrettin Koca cho biết số người chết ở Thổ Nhĩ Kỳ đã tăng lên 5.434, đồng thời cho biết thêm rằng 31.777 người bị thương. Tại Syria, số người thiệt mạng ít nhất là 1.832, theo chính phủ và cơ quan cứu hộ ở vùng tây bắc do quân nổi dậy kiểm soát.

“Từng phút từng giờ”

Chính quyền Thổ Nhĩ Kỳ cho biết khoảng 13,5 triệu người bị ảnh hưởng trong một khu vực kéo dài khoảng 450 km (280 dặm) từ Adana ở phía tây đến Diyarbakir ở phía đông và 300 km từ Malatya ở phía bắc đến Hatay ở phía nam.

Chính quyền Syria đã thông báo về những cái chết ở tận phía nam Hama, cách tâm chấn khoảng 250 km.

“Bây giờ là một cuộc chạy đua với thời gian,” Tổng Giám đốc Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) Tedros Adhanom Ghebreyesus cho biết tại Geneva. “Từng phút từng giờ trôi qua, cơ hội tìm thấy những người sống sót còn sống giảm dần.”

Trên khắp khu vực, lực lượng cứu hộ làm việc cật lực cả ngày lẫn đêm trong khi người dân đau khổ chờ đợi bên những đống đổ nát với hy vọng tìm thấy bạn bè, người thân và hàng xóm còn sống.

Tại Antakya, thủ phủ của tỉnh Hatay giáp biên giới với Syria, lực lượng cứu hộ rất mỏng và người dân tự mình nhặt nhạnh các mảnh vỡ. Mọi người cầu xin mũ bảo hiểm, búa, thanh sắt và dây thừng.

Một phụ nữ 54 tuổi tên là Gulumser, đã được kéo ra khỏi tòa nhà 8 tầng 32 giờ sau trận động đất.

Một người phụ nữ khác sau đó hét vào mặt các nhân viên cứu hộ: “Cha tôi ở ngay sau căn phòng mà cô ấy đang ở. Xin hãy cứu ông ấy.”

Các công nhân giải thích rằng họ không thể tiếp cận căn phòng từ phía trước và cần một máy xúc để dỡ bỏ bức tường trước.

Hơn 12.000 nhân viên tìm kiếm và cứu hộ Thổ Nhĩ Kỳ đang làm việc tại các khu vực bị ảnh hưởng, cùng với 9.000 binh sĩ. Khoảng 70 quốc gia và gửi nhân viên, thiết bị và viện trợ.

Nhưng quy mô tuyệt đối của thảm họa thật đáng sợ.

“Khu vực này rất rộng lớn. Tôi chưa từng thấy bất cứ điều gì như thế này trước đây,” Johannes Gust, từ dịch vụ cứu hỏa và cứu hộ của Đức, cho biết khi anh chất thiết bị lên một chiếc xe tải tại sân bay Adana của Thổ Nhĩ Kỳ.

Cơ quan Quản lý Khẩn cấp và Thảm họa Thổ Nhĩ Kỳ cho biết 5.775 tòa nhà đã bị phá hủy trong trận động đất và 20.426 người bị thương.

Tại Geneva, người phát ngôn của UNICEF James Elder cho biết: “Trận động đất… có thể đã giết chết hàng ngàn trẻ em.”

“Những cảnh đáng sợ”

Elder cho biết những người tị nạn Syria ở tây bắc Syria và Thổ Nhĩ Kỳ nằm trong số những người dễ bị ảnh hưởng nhất.

Một số hình ảnh của thảm họa rơi xuống Thổ Nhĩ Kỳ và Syria, video của Sky News:

Tại thành phố Hama của Syria, Abdallah al Dahan cho biết đám tang của một số gia đình đã diễn ra vào thứ Ba.

“Đó là những cảnh đáng sợ theo mọi nghĩa,” Dahan nói qua điện thoại. “Cả đời tôi chưa từng thấy điều gì như thế này.”

Các nhà thờ Hồi giáo đã mở cửa cho những gia đình có nhà cửa bị hư hại.

Hãng thông tấn nhà nước Syria SANA cho biết ít nhất 812 người thiệt mạng và 1.449 người bị thương tại các tỉnh Aleppo, Latakia, Hama, Idlib và Tartous do chính phủ kiểm soát.

Đội cứu hộ Mũ bảo hiểm trắng cho biết ít nhất 1.020 người đã thiệt mạng ở vùng tây bắc Syria do phe đối lập kiểm soát và 2.300 người bị thương với con số dự kiến ​​sẽ “tăng lên đáng kể.”

Trưởng nhóm Raed al-Saleh cho biết, “Các đội của chúng tôi đã có rất nhiều nỗ lực nhưng họ không thể ứng phó với thảm họa và số lượng lớn các tòa nhà bị sập.”

Ông nói rằng thời gian không còn nhiều để cứu hàng trăm gia đình bị mắc kẹt dưới đống đổ nát của các tòa nhà và cần có sự giúp đỡ khẩn cấp từ các nhóm quốc tế.

Một quan chức nhân đạo của Liên Hợp Quốc tại Syria cho biết tình trạng thiếu nhiên liệu và thời tiết khắc nghiệt đang tạo ra những trở ngại.

“Cơ sở hạ tầng bị hư hại, những con đường mà chúng tôi từng sử dụng cho công việc nhân đạo cũng bị hư hại,” điều phối viên thường trú của LHQ El-Mostafa Benlamlih nói với Reuters từ Damascus.

Bộ Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ cho biết một đám cháy nhấn chìm hàng trăm container vận chuyển tại cảng Iskenderun của Thổ Nhĩ Kỳ đã được dập tắt, nhưng không rõ khi nào các hoạt động ở đó sẽ tiếp tục.

Ở Malatya, Thổ Nhĩ Kỳ, người dân địa phương không có thiết bị chuyên dụng hay thậm chí không có găng tay đã cố gắng bới đống đổ nát của những ngôi nhà bị tàn phá bởi sức mạnh của trận động đất .

Sabiha Alinak nói, “Các cháu của vợ chồng tôi đang ở đó. Chúng tôi đã ở đây hai ngày rồi. Chúng tôi rất đau khổ.”

“Nhà nước ở đâu? Chúng tôi đang cầu xin họ. Hãy để chúng tôi làm điều đó, chúng tôi có thể giải cứu họ. Chúng tôi có thể làm điều đó bằng phương tiện của mình.”

Thiên Đức