Số lệnh hành pháp mà ông Joe Biden ký trong tuần đầu tiên nắm quyền nhiều hơn bất kỳ vị tổng thống nào trong số 45 người tiền nhiệm của ông.

2021 01 27 10.46.44
Các lệnh hành pháp được ban bố trong 3 ngày đầu nhậm chức qua các đời Tổng thống (Ảnh chụp màn hình Fox News)

CNN thống kê, tính đến ngày 25/1/2021, ông Biden đã “ban hành 33 lệnh hành pháp, hành động, tuyên bố, bản ghi nhớ và chỉ thị của cơ quan trong vòng 6 ngày đầu tiên nhậm chức”, Đáng chú ý, 21 trong số này là lệnh hành pháp, theo xác nhận của trang web Nhà Trắng.

Để so sánh, trong tuần đầu tiên nhậm chức, Tổng thống Donald Trump đã ký 4 lệnh hành pháp (năm 2017); Tổng thống Barack Obama đã ký 5 lệnh hành pháp (năm 2009); Tổng thống George W. Bush không ký bất cứ lệnh nào (năm 2001); và Tổng thống Bill Clinton chỉ ký 1 lệnh hành pháp (năm 1993).

Theo thông lệ lịch sử đối với hầu hết các tổng thống Mỹ, dường như chỉ có vài lệnh hành pháp được ban hành trong tuần đầu tiên nhậm chức. Dữ liệu từ Dự án Tổng thống Mỹ của Đại học California Santa Barbara cũng cho thấy, chưa từng có tổng thống nào ban hành nhiều lệnh hành pháp như ông Joe Biden.

Việc Đảng Dân chủ nắm quyền kiểm soát cả Thượng viện và Hạ viện như hiện nay thì dường như việc ban hành các lệnh hành pháp và [đưa chúng] thành luật sẽ gặp ít trở ngại hơn so với việc đảng đối lập kiểm soát một hoặc hai viện của Quốc hội.

Đầu tháng này, trong khi xem trước kế hoạch trong những ngày đầu tiên nhậm chức của ông Biden, Chánh văn phòng sắp tới Ron Klain nói với các phóng viên rằng các lệnh hành pháp theo kế hoạch của tân tổng thống sẽ là “sự khôi phục vai trò hợp hiến, phù hợp cho Tổng thống”. Thế nhưng, trên thực tế, hàng loạt các lệnh hành pháp của ông Biden dường như lại đánh dấu sự mở rộng về quyền lực của tổng thống.

Chỉ tính riêng ngày đầu tiên nhậm chức, ông Joe Biden đã ký 17 lệnh hành pháp, trong đó có rất nhiều sắc lệnh đảo ngược chính sách chính quyền Tổng thống Donald Trump, bao gồm lệnh yêu cầu dừng xây dựng bức tường biên giới Mỹ – Mexico, thu hồi giấy phép của đường ống dẫn dầu Keystone XL, cấm đi lại từ các quốc gia có ‘xuất khẩu’ khủng bố, chấm dứt Ủy ban 1776 thúc đẩy giáo dục yêu nước, đưa Mỹ tái gia nhập Hiệp định Khí hậu Paris, tái gia nhập Tổ chức Y tế Thế giới (WHO)…

Trong khi đó, vào những giờ đầu tiên trở thành Tổng thống thứ 45 của Mỹ vào tháng 1/2017, ông Trump chỉ ký một lệnh hành pháp duy nhất, tập trung vào việc “giảm thiểu gánh nặng kinh tế” của Đạo luật Chăm sóc sức khỏe Giá cả phải chăng. 

Ngoài ra, Chánh văn phòng Nhà Trắng lúc bấy giờ là ông Reince Priebus đã ban hành bản ghi nhớ vào đêm đầu tiên của Tổng thống tại nhiệm sở, chỉ đạo “đóng băng các quy định”, ngăn cản các cơ quan liên bang thực hiện hoặc ban hành bất kỳ quy định mới nào.

Minh Ngọc (T/h)

Xem thêm: