Thành phố Charlottesville, tiểu bang Virginia hôm thứ Bảy (10/7, giờ Mỹ) đã hạ bỏ hai bức tượng vinh danh các tướng lĩnh thuộc Liên minh miền Nam trong Nội chiến Mỹ.

Embed from Getty Images

Hai bức tượng bị chính quyền thành phố Charlottesville quyết định cho hạ bỏ là tượng của hai tướng Liên minh miền Nam Robert E. Lee và Thomas “Stonewall” Jackson. Đây là hai trong số hàng trăm đài tưởng niệm Liên minh miền Nam tại Mỹ hiện đang bị những người phản đối coi là những biểu tượng của chủ nghĩa phân biệt chủng tộc, trong khi phía ủng hộ cho rằng đó chỉ là những di sản lịch sử.

Một toán công nhân vào sáng thứ Bảy (10/7) đã tiến hành hạ bỏ bức tượng của Tướng liên minh miền Nam Robert E. Lee khỏi bệ đá trong một công viên ở thành phố Charlottesville.

Cũng trong sáng thứ Bảy, một bức tượng của Tướng Liên minh miền Nam Thomas “Stonewall” Jackson cũng đã bị hạ bỏ khỏi một công viên khác của thành phố. Theo thông báo hôm thứ Sáu của giới chức thành phố Charlottesville, hai bức tượng này sẽ được lưu kho và các bệ đá nơi đặt các bức tượng trong công viên cũng sẽ sớm được di dời.

Hội đồng Thành phố Charlottesville hôm 7/6 đã thông qua nghị quyết trao quyền cho Quản lý Thành phố Chip Boyles được che lại hoặc hạ bỏ hai bức tượng của Tướng Liên minh miền Nam. Quản lý thành phố có thể phá hủy hoặc bán các bức tượng này theo quyền hạn được Hội đồng thành phố giao.

Khoảng 10 đơn vị trong lĩnh vực bảo tàng, các tổ chức lịch sử và một số tổ chức khác đã gửi thư tới giới chức thành phố bày tỏ quan tâm đến sở hữu hai bức tượng nêu trên và giới chức thành phố đang đánh giá các đề nghị.

Các quan chức thành phố Charlottesville lần đầu nhận được đơn kiến nghị loại bỏ các bức tượng của Tướng Liên minh miền Nam là vào tháng 3/2016. Đáp ứng đơn kiến nghị này, Hội đồng Thành phố đã thành lập một ủy ban với nhiệm vụ “cung cấp cho Hội đồng các lựa chọn về thuyết nói câu chuyện đầy đủ về lịch sử quan hệ chủng tộc của Charlottesville và về thay đổi câu chuyện Thành phố này thông qua các không gian công cộng”.

Ủy ban nêu trên sau đó đã gửi Hội đồng Thành phố một báo cáo khuyến nghị loại bỏ, đặt lại hoặc bổ sung thêm thông tin về các bức tượng. Căn cứ vào báo cáo này, Hội đồng Thành phố vào ngày 6/2/2017 đã thông qua một nghị quyết bày tỏ mục đích hạ bỏ các bức tượng. Sau khi nghị quyết này được công bố, một nhóm dân cư thành phố Charlottesville đã khởi kiện Hội đồng nhằm ngăn chặn việc hạ bỏ các bức tượng.

Một thẩm phán tòa án sơ thẩm tiểu bang Virginia vào tháng 4/2019 đã ra phán quyết ủng hộ các nguyên đơn. Thẩm phán tuyên bố các bức tượng là các đài tưởng niệm chiến tranh và theo luật tiểu bang nếu muốn hạ bỏ chúng thì phải được sự cho phép của chính quyền tiểu bang.

Tòa án Tối cao Virginia vào ngày 1/4/2021 đã ra phán quyết lật lại quyết định của tòa cấp dưới và cho phép hạ bỏ các bức tượng theo lệnh của Hội đồng Thành phố Charlottesville.

Tranh cãi về các tượng đài Liên minh miền Nam cũng là trung tâm của một cuộc tập trung “Đoàn kết Cánh hữu” được tổ chức tại thành phố Charlottesville vào tháng 8/2017. Trong thời điểm này, một người da trắng có tên James Fields đã gây ra cái chết của một phụ nữ có tên Heather Heyer sau khi lao xe ô-tô vào đám đông đang tập hợp phản đối buổi tập trung “Đoàn kết Cánh hữu”. Sự kiện này sau đó đã kéo theo bạo loạn tại thành phố Charlottesville.

Chiến dịch kêu gọi hạ bỏ các tượng của Tướng Liên minh miền Nam tiếp tục được tiếp thêm động lực sau cái chết trong tay cảnh sát của người đàn ông da màu George Floyd vào ngày 25/5/2020 tại Minneapolis, Minnesota.

Những người bảo vệ duy trì các tượng đài Liên minh miền Nam lập luận rằng các công trình này đóng vai trò nhắc nhở người dân Mỹ về di sản miền Nam đáng tự hào và việc hạ bỏ các bức tượng là đang xóa sổ lịch sử Mỹ.

Như Ngọc (Theo NewsmaxWashington Examiner)

Xem thêm: