Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump hôm thứ Hai (10/6) đã khẳng định với báo giới rằng ông đã sẵn sàng đánh thuế lên hàng nhập từ Trung Quốc còn lại nếu ông không thể đạt được tiến bộ trong các cuộc hội đàm với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại thượng đỉnh G-20 ở Nhật Bản vào cuối tháng này.

Embed from Getty Images

Từ khi các cuộc đàm phán hai ngày tại Washington giải quyết tranh chấp thương mại Mỹ – Trung kết thúc trong bế tắc vào tháng trước, ông Trump đã nhiều lần nói rằng ông hy vọng sẽ gặp Chủ tịch Tập Cận Bình tại thượng đỉnh G-20 tổ chức tại Osaka, Nhật Bản trong hai ngày 28 và 29/6. Tuy nhiên, Trung Quốc chưa xác nhận về bất kỳ cuộc gặp nào như vậy.

Tuần trước ông Trump đã nói rằng ông sẽ quyết định liệu có hiện thực hóa đe dọa áp thuế lên ít nhất 300 tỷ USD hàng Trung Quốc hay không sau cuộc gặp giữa các lãnh đạo của hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.

Trả lời báo giới hôm thứ Hai (10/6), ông Trump nói ông vẫn nghĩ rằng cuộc gặp với ông Tập sẽ diễn ra.

“Chúng tôi đã lên lịch để nói chuyện và gặp mặt. Tôi nghĩ những điều tuyệt vời sẽ xảy ra. Chúng ta hãy xem điều gì xảy ra,” ông Trump nói với báo giới tại Tòa Bạch Ốc.

Mỹ hiện đã đánh thuế 25% lên 250 tỷ USD hàng hóa nhập từ Trung Quốc.

Bộ Ngoại giao Trung Quốc hôm thứ Hai (10/6) nói rằng Trung Quốc để mở có thêm các cuộc đàm phán thương mại với Washington nhưng chưa thông báo bất cứ điều gì về một cuộc gặp tiềm năng giữa Chủ tịch Tập và Tổng thống Trump.

Căng thẳng giữa Washington và Bắc Kinh đã tăng cao vào tháng Năm sau khi chính quyền Trump cáo buộc Trung Quốc đã rút lại những lời hứa trong nhiều tháng đàm phán về việc sẽ thay đổi kinh tế mang tính cấu trúc.

Mỹ đang tìm kiếm những thay đổi sâu rộng từ Trung Quốc, trong đó có việc chấm dứt chuyển giao công nghệ cưỡng bức, đánh cắp bí mật thương mại Mỹ. Washington cũng muốn Bắc Kinh dừng trợ cấp cho các doanh nghiệp nhà nước và mở cửa thị trường Trung Quốc hơn nữa cho các công ty Mỹ.

Vào ngày 10/5, ông Trump đã tăng thuế lên 25% từ 10% đối với 200 tỷ USD hàng Trung Quốc và bắt đầu các bước đầu tiên trong tiến trình đánh thuế lên 300 tỷ USD hàng hóa nhập từ Trung Quốc còn lại. Bắc Kinh lập tức trả đũa bằng việc đánh thuế lên thêm 60 tỷ USD hàng hóa Mỹ.

Chính quyền Trump cũng đã khiến Trung Quốc tức giận khi liệt Tập đoàn Công nghệ Huawei vào danh sách đen và cấm lập tức các công ty Mỹ làm ăn kinh doanh với công ty Trung Quốc – nhà sản xuất thiết bị viễn thông lớn nhất thế giới.

Sao chép chiến thuật của Mỹ, vào cuối tháng Năm, Trung Quốc thông báo sẽ sớm công bố “danh sách thực thể không đáng tin cậy”.

Người phát ngôn Bộ Thương mại Trung Quốc Cao Phong hôm thứ Sáu (31/5) đã cho biết, “Chính phủ Trung Quốc quyết định sẽ xây dựng hệ thống ‘danh sách thực thể không đáng tin cậy’, liệt những đại điện pháp nhân, tổ chức hoặc các nhân dựa trên mục đích phi thương mại thực thi phong tỏa, cắt nguồn cung hoặc biện pháp mang tính kỳ thị đối với thực thể Trung Quốc, tạo thành những tổn hại thực chất đối với doanh nghiệp Trung Quốc hoặc ngành nghề liên quan, tạo thành mối đe dọa hoặc mối đe dọa tiềm ẩn đối với an ninh quốc gia Trung Quốc.”

Bộ Thương mại Trung Quốc không nói rõ bất kỳ công ty hoặc quốc gia nào, nhưng những lời đe dọa này có thể làm tăng thêm tình hình căng thẳng giữa Mỹ và Trung Quốc.

Giới chức Trung Quốc hôm thứ Hai (10/6) đã loan báo rằng xuất khẩu nước này trong tháng Năm tăng trưởng 1,1% ngoài kỳ vọng bất chấp bị Mỹ đánh thuế cao, nhưng nhập khẩu giảm mạnh nhất trong gần ba năm qua. Một số nhà phân tích nghi ngờ rằng các công ty xuất khẩu Trung Quốc có thể đã vội vàng chuyển hàng tới Mỹ để tránh vòng đánh thuế mới lên 300 tỷ USD hàng hóa còn lại.

Xuân Thành