Tình hình Ukraine gần đây căng thẳng, quân đội Nga áp sát biên giới, đang có xu hướng xâm lược mạnh mẽ. Trong khi quân đội Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) liên tiếp ẩn hiện tại eo biển Đài Loan là một trong những tâm điểm chú ý của toàn cầu. Liệu Trung Quốc và Nga có âm mưu kiềm chế Mỹ và khiến Mỹ bất lực trong việc duy trì hòa bình? Các chuyên gia cho rằng không không phải như thế, bởi sự tín nhiệm giữa Trung Quốc và Nga hoàn toàn không đạt đến mức này.

shutterstock 634594754
Tổng thống Nga Putin và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình (Ảnh: plavevski / Shutterstock)

Theo thông tin, quân đội Nga đã bố trí 100.000 binh lính ở gần biên giới với Ukraine, gây nhiều đồn đoán rằng Nga có thể xâm lược Ukraine và năm tới.

Ngoài ra, vào giữa tháng 12, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã yêu cầu Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) rút toàn bộ quân khỏi các nước thành viên Đông Âu, và không tiến hành bất kỳ hoạt động quân sự nào trên địa bàn của Liên Xô cũ ở Đông Âu, Trung Á, và khu vực Caucasus.

Tờ Nikkei đưa tin, phương Tây có thể không đồng ý yêu cầu này của Nga, nhưng ông Putin sẽ không dễ dàng từ bỏ. Putin hy vọng sẽ tái hợp các nước thuộc Liên Xô cũ vào địa bàn của Nga như một “sân sau”. Vấn đề là điều này sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến an ninh của châu Âu và phần còn lại của thế giới.

Nếu cuộc khủng hoảng Ukraine ngày càng sâu sắc, nhiều khả năng Mỹ sẽ khó di chuyển nhiều lực lượng của mình từ châu Âu sang khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương. Như thế, ĐCSTQ sẽ càng gây rối Đài Loan một cách trắng trợn hơn và thực hiện bành trướng quân sự ở Biển Hoa Đông và Biển Đông.

Vào ngày 29/11, Bộ Quốc phòng Mỹ đã công bố Báo cáo Đánh giá Tình trạng quân sự Toàn cầu, trong đó cho thấy Mỹ dường như không chuyển lực lượng quân sự chính của mình đến Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương để đối kháng với ĐCSTQ như nhiều người mong đợi.

Nhân sĩ nội bộ ở Washington cho rằng một phần nguyên nhân là do Mỹ và Nhật Bản vẫn chưa kết thúc đàm phán với quân đội Mỹ tại Nhật Bản, và căng thẳng leo thang ở Ukraine và Iran cũng khiến Mỹ không thể thực hiện các điều chỉnh triển khai quân sự lớn.

Cuộc đàm phán nhằm cứu vãn thỏa thuận hạt nhân Iran 2015 đã được nối lại trong tuần này. Mục tiêu chung của Mỹ, Châu Âu, Israel cùng các nước vùng Vịnh là hạn chế sự phát triển của công nghệ tên lửa đạn đạo của Iran. Kể từ khi Mỹ rút khỏi thỏa thuận này vào năm 2018, các vi phạm của Iran ngày càng leo thang.

Tờ Nikkei chỉ ra, cách nói cho rằng Trung Quốc và Nga đang cùng nhau khiêu khích về các vấn đề Ukraine và Đài Loan là không có cơ sở. Bởi vì sự tín nhiệm của họ dành cho nhau chưa đạt đến mức này.

Chuyên gia: Trung – Nga sẽ không chiến đấu vì nhau

Tờ Nikkei phân tích, các nước phương Tây cần lưu ý rằng mối quan hệ giữa Trung Quốc và Nga không bền chặt như tưởng tượng. Hai nước láng giềng có đường biên giới dài và từng trao giao tranh vào năm 1969. Quan hệ đối tác của họ không dựa trên tình bạn hay sự tin cậy, mà dựa trên sự đối lập với Mỹ.

Là một nước láng giềng của ĐCSTQ, Nga nhất định cảm thấy bất an. Một chuyên gia cho biết, quân đội Nga chưa bao giờ ngừng tiến hành các cuộc tập trận và mô phỏng chiến đấu để chuẩn bị cho xung đột với ĐCSTQ.

Mặc dù hai nước lợi dụng nhau để chống lại Mỹ, nhưng Nga không muốn can dự vào cuộc xung đột ở eo biển Đài Loan, và ĐCSTQ cũng không muốn bị cuốn vào vấn đề Ukraine.

Nikkei tiếp tục nói rằng một khi xung đột giữa Mỹ và Trung Quốc về vấn đề Đài Loan leo thang thành một cuộc chiến toàn diện, Nga có thể sẽ bị cuốn vào theo một cách nào đó. Và đây là điều khiến ông Putin thầm lo lắng.

Ông Shinji Hyodo, Giám đốc Phòng Nghiên cứu Chính sách của Viện Nghiên cứu Quốc phòng Quốc gia Nhật Bản cho biết: “Ông Putin đã chú ý đến [thể diện] của Trung Quốc (ĐCSTQ) và bày tỏ sự phản đối của ông đối với vấn đề Đài Loan độc lập, nhưng ông ấy chưa bao giờ nói rằng ông sẽ chấp nhận thống nhất bằng vũ lực.”

“Nga không có ý định vì Trung Quốc (ĐCSTQ) gây chiến với Mỹ ở eo biển Đài Loan. Trong trường hợp xảy ra chiến tranh giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc (ĐCSTQ), Nga sẽ tránh xa cuộc xung đột.”

Tờ báo này phân tích thêm rằng nếu Mỹ, châu Âu và Nhật Bản cho rằng họ có thể can thiệp ngay lập tức vào giữa hai cường quốc này thì suy nghĩ này cũng không đúng. Dù sao thì Trung Quốc và Nga cần nhau, và họ đã liên kết với nhau ở châu Á và châu Âu để thực hiện các hành động khiêu khích.

Đối thoại với Nga, trọng điểm là phản kích lại hành vi bá quyền của ĐCSTQ

Vào cuối tháng 10 vừa qua, 10 tàu hải quân của Trung Quốc và Nga một lần nữa đi qua eo biển Tsugaru và Osumi, đi một vòng qua quần đảo Nhật Bản. Các chuyên gia quân sự cho rằng Nga đã được Trung Quốc mời tham gia chiến dịch.

Ngay từ tháng 7/2017, tàu hải quân Trung Quốc đã chạy tới biển Baltic để tham gia cuộc tập trận chung do Nga khởi xướng. Cùng với mâu thuẫn giữa Trung Quốc – Nga với Mỹ ngày càng sâu sắc, người ta dự kiến ​​sẽ có thêm nhiều cuộc tập trận hơn nữa như vậy được diễn ra.

Trước tình hình này, thế giới nên ứng phó như thế nào? Tờ Nikkei chỉ ra, phương Tây nên thúc đẩy tìm hiểu thêm về mối quan hệ phức tạp giữa Trung Quốc và Nga, đồng thời tìm ra những điểm yếu trong quan hệ đối tác này và tùy bệnh mà bốc thuốc.

Điểm mấu chốt là Mỹ, châu Âu và Nhật Bản phải cho thấy rằng họ sẽ không bao giờ khuất phục trước sức ép từ Bắc Kinh và Moscow. Tổng thống Mỹ Joe Biden cũng cần tiếp tục thể hiện lập trường của mình, sẵn sàng hỗ trợ quân sự cho Ukraine để chống lại sự uy hiếp của Nga.

Ngày 7/12, ông Biden và ông Putin đã có cuộc họp qua truyền hình dài hai giờ. Nhà Trắng sau đó đã đưa ra một tuyên bố về cuộc họp này, nói rằng Tổng thống Biden bày tỏ mối quan tâm sâu sắc của Mỹ và các đồng minh châu Âu về hành động leo thang quân sự của Nga đối với Ukraine, và nói rõ rằng “Nếu quân đội leo thang, Mỹ và các đồng minh của chúng tôi sẽ áp dụng một chiến lược kinh tế mạnh mẽ và các biện pháp khác để đáp trả.”

Hôm 28/12, Ngoại trưởng Ukraina Dmytro Kuleba nói với Reuters rằng, cuộc hội đàm giữa hai tổng thống Mỹ và Nga đã tạo ra khả năng “răn đe và hòa hoãn”.

Ông Kuleba nói trong một bình luận bằng văn bản: “Bản thân cuộc tiếp xúc đóng một vai trò răn đe và hòa hoãn”, “Tôi đánh giá cao tiếp xúc ngoại giao quan trọng của Mỹ trong nỗ lực để khiến Nga quay trở lại bàn đàm phán”.

Cuối cùng, Nikkei tuyên bố rằng cách tốt nhất để xử lý quan hệ Trung – Nga là thực hiện đồng thời 2 kênh đối thoại và trừng phạt đối với Nga, đồng thời tập trung vào việc chống lại các hành vi bá quyền của ĐCSTQ.

Theo Lý Duyên, Epoch Times

Xem thêm: