Người đứng đầu Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) hôm thứ Năm (6/5) đã hoan nghênh động thái ủng hộ việc từ bỏ quyền sáng chế đối với vắc xin COVID-19 của chính quyền Biden, đồng thời kêu gọi các thành viên WTO bắt đầu đàm phán về việc này càng sớm càng tốt.

Embed from Getty Images

Tổng giám đốc WTO Ngozi Okonjo-Iweala nói với các quốc gia thành viên rằng bà “nhiệt liệt hoan nghênh” việc Hoa Kỳ sẵn sàng tham gia cùng những người đề xuất việc từ bỏ tạm thời đối với Hiệp định TRIPS (Các khía cạnh liên quan đến thương mại của quyền sở hữu trí tuệ) của WTO.

“Chúng ta cần phản ứng khẩn cấp với COVID-19 bởi vì thế giới đang theo dõi và mọi người đang chết”, bà nói trong một tuyên bố do người phát ngôn của WTO đọc sau cuộc họp kín.

“Tôi rất vui vì đề xuất … và tôi kêu gọi các bên đưa vấn đề này lên bàn làm việc càng sớm càng tốt để các cuộc thảo luận có thể bắt đầu,” bà Ngozi nói.

Trước đó, hôm 5/5, Đại diện Thương mại Mỹ Katherine Tai cho biết rằng Nhà Trắng đang ủng hộ một kế hoạch quốc tế nhằm đình chỉ việc bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ được cấp cho vắc-xin COVID-19.

Bà Katherine Tai cho biết trên trang Twitter cá nhân của mình như sau: “Những thời điểm và hoàn cảnh đặc biệt cần phải có những biện pháp đặc biệt. Mỹ ủng hộ từ bỏ việc bảo hộ quyền SHTT đối với vắc-xin COVID-19 nhằm giúp chấm dứt đại dịch và chúng tôi sẽ tích cực tham gia vào các cuộc đàm phán của [Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO)] để biến điều đó thành hiện thực”.

Những người ủng hộ động thái này (trong đó có Tổng giám đốc Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) Tedros Adhanom Ghebreyesus) lưu ý rằng việc từ bỏ bảo hộ quyền SHTT đối với vắc-xin COVID-19 là một phần nằm trong các công cụ của WTO. Bên cạnh đó, họ còn khẳng định rằng đại dịch của thế kỷ này, đã cướp đi sinh mạng của hơn 3,2 triệu người, lây nhiễm cho hơn 437 triệu người, và tàn phá các nền kinh tế, là thời điểm tốt nhất để sử dụng chúng.

Hơn 100 quốc gia đã ủng hộ đề xuất này, và một nhóm gồm 110 thành viên Quốc hội Mỹ đã gửi cho ông Joe Biden một lá thư vào tháng trước kêu gọi ông đồng ý từ bỏ việc bảo hộ quyền SHTT với vắc-xin.

Cổ phiếu của các công ty dược phẩm lớn đã sản xuất vắc-xin, trong đó có các hãng Moderna, BioNTech, Pfizer và Johnson & Johnson, đã giảm vào ngày 5/5 sau khi xuất hiện các tin tức về khả năng từ bỏ việc bảo hộ quyền SHTT đối với vắc-xin.

Tuy vậy, động thái mới này của chính quyền Biden cũng vấp phải sự phản đối từ phía cánh hữu.

Hôm 6/5, cựu Chủ tịch Hạ viện Newt Gingrich nhận định, Trung Quốc sẽ hết sức “phấn khích” trước thông báo của chính quyền Biden về việc ủng hộ hủy bỏ các biện pháp bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ đối với vắc xin COVID-19.

Ông Gingrich nói với chương trình Maria Bartiromo của Fox Business: “Đây là một món quà trị giá kếch xù cho những người cộng sản Trung Quốc, những người vốn đang sở hữu cơ sở sản xuất lớn nhất.”

Ông Gingrich nhấn mạnh: “Khi các vị đánh cắp tất cả thành quả của những người lao động, họ sẽ không còn muốn làm việc một cách năng suất hoặc tiến bộ thêm nữa.”

Động thái của chính quyền Biden về việc ủng hộ từ bỏ các bằng sáng chế vắc-xin cũng sẽ làm suy yếu đầu tư vào các loại thuốc mới trên toàn thế giới và sẽ phải “trả giá bằng mạng sống”, ông Gingrich tuyên bố.

“Mọi người sẽ không có thuốc mà họ cần trong vòng 10 hoặc 20 năm tới, chính vì quyết định này sẽ đánh cắp [thành quả] của các nhà đầu tư và các công ty,” ông Gingrich nói thêm.

Xuân Lan

Xem thêm: