Hôm 30/9, Bộ trưởng Quốc phòng Philippines cho biết rằng Trung Quốc đang yêu cầu Philippines không làm mới hiệp ước phòng thủ chung với Hoa Kỳ, vì việc này có thể đe dọa lợi ích an ninh của Trung Quốc.

Embed from Getty Images

Bộ trưởng Quốc phòng Delfin Lorenzana cho biết các quan chức quân sự Hoa Kỳ và Philippines đã tổ chức các cuộc đàm phán sơ bộ để đánh giá Hiệp ước Phòng thủ chung kéo dài 70 năm.

Tuy nhiên, Lorenzana cho biết ông đã được một đại sứ Trung Quốc tiếp cận, người yêu cầu hiệp ước không được sửa đổi dưới bất kỳ hình thức nào.

“Khi tôi thảo luận lần đầu tiên về ý tưởng xem lại Hiệp ước, cựu đại sứ Trung Quốc đã đến gặp tôi và nói: ‘Xin đừng động vào nó nữa, hãy để nguyên như vậy,” ông Lorenzana nói.

Hiệp ước năm 1951 cam kết Hoa Kỳ và Philippines sẽ hỗ trợ lẫn nhau trong trường hợp bị tấn công. Các quan chức Mỹ đã nhiều lần đảm bảo với các đối tác Philippines rằng họ sẽ tôn trọng các nghĩa vụ trong hiệp ước nếu các lực lượng, tàu và máy bay của Philippines bị tấn công trong khu vực Biển Đông đang tranh chấp, bao gồm cả việc bị Trung Quốc tấn công.

Đây là hiệp ước lâu đời nhất của Mỹ ở châu Á.

“Các cuộc thảo luận ban đầu đã được thực hiện giữa các quan chức của cả hai quân đội và đạt được một số đồng thuận về cách tiến hành trong thời gian tới”, ông Lorenzana nói trong bài phát biểu được ghi hình tại một diễn đàn trực tuyến thảo luận về các vấn đề xung quanh hiệp ước.

Một nhà ngoại giao Philippines nói với hãng tin AP rằng Trung Quốc có thể lo ngại các quan chức Philippines và Mỹ có thể đưa ra các điều khoản đe dọa lợi ích an ninh của Bắc Kinh nếu hiệp ước này được sửa đổi. Ví dụ, họ có thể thừa nhận phán quyết của trọng tài quốc tế năm 2016 về việc vô hiệu hóa các yêu sách lãnh thổ rộng lớn của Trung Quốc ở Biển Đông trên cơ sở lịch sử.

Bộ trưởng Lorenzana cho biết đã có những đề xuất sửa đổi hiệp ước để giải quyết những lo ngại về an ninh khu vực hiện nay, bao gồm cả việc Trung Quốc sử dụng dân quân thay vì lực lượng quân sự để chiếm giữ các vùng lãnh thổ trong vùng biển nhằm tránh một cuộc tranh chấp quân sự có thể khiến Mỹ và Philippines có lý do để kích hoạt hiệp ước.

Trước đó, Trung Quốc đã cảnh báo Mỹ không can thiệp vào những gì họ nói là một tranh chấp thuần túy châu Á mà các chính phủ trong khu vực đang cố gắng giải quyết một cách hòa bình thông qua đàm phán.

Washington không tuyên bố chủ quyền ở vùng biển Đông, nhưng nói rằng việc giải quyết tranh chấp một cách hòa bình, cùng với quyền tự do hàng hải và hàng không trên tuyến đường thủy đang tranh chấp là lợi ích quốc gia của họ.

Lê Vy (theo AP)

Xem thêm: