Chủ tịch Hạ viện Hoa Kỳ Nancy Pelosi đã đến Đài Loan trên một máy bay quân sự vào tối ngày thứ Ba (2/8) – chuyến thăm có nguy cơ đẩy quan hệ giữa Washington và Bắc Kinh xuống mức đáy mới.

Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi tại sân bay Tùng Sơn Đài Bắc tối 2/8 (Ảnh chụp màn hình video Vision Times)

Theo Reuters, bà Pelosi và phái đoàn Hoa Kỳ đã được Bộ trưởng Ngoại giao Đài Loan Joseph Wu và đại diện hàng đầu của Hoa Kỳ tại Đài Loan – bà Sandra Oudkirk – chào đón tại sân bay.

“Chuyến thăm của phái đoàn Quốc hội của chúng tôi tới Đài Loan tôn vinh cam kết kiên định của Mỹ trong việc hỗ trợ nền dân chủ sôi nổi của Đài Loan”, bà Pelosi nói ngắn gọn ngay sau khi hạ cánh. “Sự đoàn kết của Hoa Kỳ với 23 triệu dân Đài Loan ngày nay quan trọng hơn bao giờ hết, khi thế giới phải đối mặt với sự lựa chọn giữa chế độ chuyên quyền và dân chủ.”

Bà Pelosi đang có chuyến công du châu Á bao gồm các chuyến thăm đã được công bố chính thức tới Singapore, Malaysia, Hàn Quốc và Nhật Bản. Việc dừng chân ở Đài Loan của bà không được công bố, nhưng đã được nhiều người dự đoán.

Bà Pelosi sẽ có cuộc gặp với Tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn vào thứ Tư. Bốn nguồn tin khác cho biết bà Pelosi cũng sẽ gặp một nhóm các nhà hoạt động về hồ sơ nhân quyền của Trung Quốc.

Trước đó, vào tối thứ Ba, tòa nhà cao nhất Đài Loan Taipei 101 đã được thắp sáng với những thông điệp bao gồm: “Chào mừng đến với Đài Loan”, “Chủ tịch Hạ viện Pelosi”, “Đài Loan (trái tim) Hoa Kỳ”.

Hơn 16 triệu người Trung Quốc đã xem tường thuật trực tiếp từ kênh Weibo “China Net Live” về chuyến hạ cánh của máy bay chở bà Pelosi thăm Đài Loan. Từ khi Mạnh Vãn Châu về nước đến nay, người dân Đại Lục chưa từng quan tâm đến sự hạ cánh của chuyến bay nào đến vậy.

Sau khi bà Pelosi đến Đài Loan, Bộ Ngoại giao Trung Quốc ra tuyên bố, gọi đây là tác động nghiêm trọng đến nền tảng chính trị của quan hệ Mỹ – Trung và “vi phạm nghiêm trọng tính toàn vẹn chủ quyền lãnh thổ của Trung Quốc”, đồng thời đưa ra “phản đối mạnh mẽ”, nhắc lại câu ông Tập Cận Bình đã nói với ông Biden trong cuộc điện đàm gần đây rằng “đùa với với ắt sẽ bị thiêu”.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh đã phát biểu tại cuộc họp báo ở Bắc Kinh ngay sau khi bà Pelosi hạ cánh: “Đối mặt với việc Hoa Kỳ liều lĩnh coi thường các cảnh báo nghiêm túc của Trung Quốc hết lần này tới lần khác, bất kỳ biện pháp đối phó nào do phía Trung Quốc thực hiện sẽ là chính đáng và cần thiết, đó cũng là quyền của bất kỳ quốc gia độc lập và có chủ quyền nào”.

“Quốc hội, với tư cách là một bộ phận của Chính phủ Hoa Kỳ, vốn có nghĩa vụ tuân thủ nghiêm ngặt chính sách một Trung Quốc của Chính phủ Hoa Kỳ và hạn chế có bất kỳ trao đổi chính thức nào với khu vực Đài Loan của Trung Quốc. Trung Quốc phản đối bất kỳ chuyến thăm Đài Loan của các thành viên quốc hội Hoa Kỳ và cơ quan hành pháp Hoa Kỳ có trách nhiệm dừng chuyến thăm đó. Vì bà Pelosi là lãnh đạo đương nhiệm của Quốc hội Hoa Kỳ, chuyến thăm và các hoạt động của bà ở Đài Loan, dưới bất kỳ hình thức nào và vì lý do gì, là một hành động khiêu khích chính trị lớn nhằm nâng cấp các trao đổi chính thức của Hoa Kỳ với Đài Loan. Trung Quốc hoàn toàn không chấp nhận điều này, và người dân Trung Quốc cũng tuyệt đối bác bỏ điều này.”

“Hoa Kỳ đang cố gắng sử dụng Đài Loan để kiềm chế Trung Quốc. Họ liên tục bóp méo, che lấp và làm rỗng nguyên tắc một Trung Quốc, tăng cường trao đổi chính thức với Đài Loan và cổ xúy cho các hoạt động ly khai “Đài Loan độc lập”. Những động tác này, giống như chơi với lửa, cực kỳ nguy hiểm. Những người chơi với lửa sẽ bị thiêu bởi nó.”

Trước khi bà Pelosi đến Đài Loan, trang web chính thức của Văn phòng Tổng thống Đài Loan đã bị tấn công DDos từ nước ngoài, lưu lượng tấn công gấp 200 lần so với ngày bình thường khiến trang web tê liệt trong một khoản thời gian. Sau 20 phút xử lý, trang web đã khôi phục hoạt động.

Tân Hoa Xã đưa tin, quân đội Trung Quốc sẽ tiến hành các cuộc diễn tập quân sự quan trọng và tổ chức bắn đạn thật tại một số vùng biển và vùng trời trên biển Đông tư 12h ngày 1/8 đến 12h ngày 7/8 (theo giờ Bắc Kinh). Thông báo cho biết vì lý do an toàn, các toàn và máy bay liên quan không được đi vào vùng trời và vùng biển nêu trên trong thời gian này.

Một số máy bay chiến đấu của Trung Quốc đã bay sát đường phân cách giữa eo biển Đài Loan vào sáng thứ Ba trước khi rời đi vào cuối ngày, một nguồn tin nói với Reuters. Một số tàu chiến của Trung Quốc cũng đã đi gần đường phân cách kể từ hôm thứ Hai và vẫn ở đó, nguồn tin cho biết.

Người này cho biết thêm rằng máy bay Trung Quốc liên tục thực hiện các động tác chiến thuật “chạm” vào dải phân cách và quay trở lại phía bên kia eo biển trong khi máy bay Đài Loan đang ở chế độ chờ gần đó. Máy bay của cả hai bên đều không vượt qua dải phân cách.

Tại thành phố Hạ Môn, đông nam Trung Quốc, nằm đối diện với Đài Loan, người dân cho biết họ đã nhìn thấy nhiều xe bọc thép. Mạng xã hội Trung Quốc xôn xao vì khả năng xảy ra xung đột.

Bốn tàu chiến của Hoa Kỳ, bao gồm cả tàu sân bay USS Ronald Reagan, đã được bố trí ở vùng biển phía đông Đài Loan theo cách mà Hải quân Hoa Kỳ gọi là các cuộc triển khai thường lệ.

Nó đang hoạt động cùng với tàu tuần dương tên lửa dẫn đường USS Antietam và tàu khu trục USS Higgins, cùng với tàu tấn công đổ bộ USS Tripoli.

Bộ Quốc phòng Đài Loan cho biết họ đã nắm được đầy đủ các hoạt động quân sự gần Đài Loan và sẽ điều động lực lượng một cách thích hợp trước “mối đe dọa của kẻ thù”.

Xuân Lan (tổng hợp)