Ngày 22/10, chính quyền Trung Quốc tuyên bố “không có chỗ” cho sự thỏa hiệp hoặc nhượng bộ đối với vấn đề Đài Loan, sau khi Tổng thống Joe Biden cam kết Hoa Kỳ bảo vệ hòn đảo này nếu Trung Quốc kiên quyết tấn công.

W020210607808885382347
Phát ngôn viên BNG Trung Quốc Uông Văn Bân (Ảnh: Bộ Ngoại giao TQ)

Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Uông Văn Bân đã tái khẳng định tuyên bố của Trung Quốc rằng hòn đảo này là lãnh thổ của họ trong một cuộc họp giao ban, sau khi ông Biden đưa ra bình luận của mình một ngày trước đó tại một diễn đàn do CNN tổ chức.

Trong phát biểu đưa ra ngày 21/10, ông Biden tuyên bố sẽ bảo vệ Đài Loan: “Có, chúng tôi có cam kết làm điều đó,” khi được hỏi liệu Mỹ có đến bảo vệ Đài Loan, trong bối cảnh hòn đảo này đang chịu sức ép ngày càng lớn về quân sự và chính trị từ Bắc Kinh. 

Có thể thấy, điều này đi ngược với chính sách “mơ hồ chiến lược” mà Hoa Kỳ áp dụng từ lâu. Trung Quốc và Đài Loan đã phân tách trong một cuộc nội chiến năm 1949. Hoa Kỳ chấm dứt quan hệ ngoại giao chính thức với Đài Bắc vào năm 1979 để công nhận Bắc Kinh. Hoa Kỳ không công khai phản đối tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc đối với Đài Loan, nhưng vẫn cam kết đảm bảo hòn đảo này có thể tự vệ và coi tất cả các mối đe dọa đối với nó là những vấn đề ‘quan ngại nghiêm trọng’.

Trung Quốc gần đây đã tăng cường đe dọa đưa Đài Loan vào quyền kiểm soát của họ bằng vũ lực nếu cần thiết, liên tục cho máy bay chiến đấu đến gần hòn đảo, đồng thời diễn tập các cuộc đổ bộ trên bãi biển.

“Khi đề cập tới các vấn đề liên quan đến chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ và các lợi ích cốt lõi khác của Trung Quốc, không có chỗ cho Trung Quốc thỏa hiệp hoặc nhượng bộ, và không ai được đánh giá thấp quyết tâm, ý chí kiên định và khả năng bảo vệ vững chắc chủ quyền quốc gia và toàn vẹn lãnh thổ của người dân Trung Quốc,” ông Uông phát biểu.

“Đài Loan là một phần lãnh thổ không thể xâm phạm của Trung Quốc. Vấn đề Đài Loan hoàn toàn là việc nội bộ của Trung Quốc, không cho phép nước ngoài can thiệp,” ông nhấn mạnh.

Hoa Kỳ nên “thận trọng với những lời nói và hành động của mình đối với vấn đề Đài Loan, và đừng gửi bất kỳ tín hiệu sai nào tới các lực lượng ly khai đòi độc lập cho Đài Loan, để tránh làm tổn hại nghiêm trọng đến quan hệ Trung – Mỹ cũng như hòa bình và ổn định ở eo biển Đài Loan,” ông Uông kết luận.

Dưới thời Chủ tịch Tập Cận Bình, lãnh đạo Đảng Cộng sản và cũng là Chủ tịch Quân ủy Trung ương, Trung Quốc đã tăng cường sức ép quân sự, ngoại giao và kinh tế đối với Đài Loan. Trong tuần lễ Quốc khánh hồi đầu tháng 10, Trung Quốc đã điều động 149 máy bay quân sự tiến vào vùng nhận dạng phòng thủ Đài Loan.

Trung Quốc gần đây cũng đã tổ chức các cuộc tập trận trên bãi biển của dọc theo eo biển Đài Loan dài khoảng 160 km. Sự kiện này cũng được mô tả như một lời cảnh báo đối với chính quyền của Tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn.

Hoa Kỳ đã tăng cường hỗ trợ cho Đài Loan thông qua các đơn hàng bán thiết bị quân sự. Cũng trong tháng 10, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Ned Price cho biết, sự ủng hộ của Mỹ đối với Đài Loan là “vững chắc” không thay đổi. Hoa Kỳ cũng xác nhận “rõ ràng rằng chúng tôi cam kết gắn kết mối quan hệ của mình với Đài Loan sâu sắc hơn,” theo ông Price.

Hôm thứ Tư (20/10), ông Nicholas Burns, người được chọn làm đại sứ tại Bắc Kinh của chính quyền Biden, nói với các nhà lập pháp rằng, người Mỹ nên “tin tưởng vào sức mạnh của chúng ta” khi đối phó với sự trỗi dậy của Trung Quốc, một quốc gia mà ông nhìn nhận Mỹ và các đồng minh của họ có thể khống chế.

Ông Burns lặp lại quan điểm của chính quyền Biden về việc hợp tác với Trung Quốc nếu có thể, nhưng cũng lên án nhiều hành động của họ, bao gồm các chính sách đối với Đài Loan và đặc khu Hồng Kông, khi mà họ hầu như loại bỏ hết các tiếng nói bất đồng chính kiến ​​thông qua luật pháp cứng rắn và bắt giữ hàng loạt người.

Về phía Đài Loan, phản ứng trước bình luận của ông Biden, văn phòng lãnh đạo quốc đảo này khẳng định, quan điểm của họ không thay đổi, đó là “không nhượng bộ trước áp lực hay vội vàng hấp tấp khi nhận được ủng hộ”.

Đài Loan sẽ cho thấy quyết tâm mạnh mẽ để tự bảo vệ mình nhưng cũng nhấn mạnh, bình luận của ông Biden cho thấy chính quyền Mỹ tiếp tục duy trì mối quan hệ “vững như bàn thạch” đối với Đài Loan.

Minh Ngọc (Theo AP)

Xem thêm: