Hôm 15/11, Ba Lan cho biết một tên lửa do Nga sản xuất đã rơi ở miền đông nước này, khiến hai người thiệt mạng, mặc dù Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden nói rằng “không có khả năng” nó được bắn từ Nga.

Embed from Getty Images

Vụ nổ mà Tổng thống Ukraine Volodymr Zelensky coi là “một sự leo thang đáng kể”, đã khiến ông Biden triệu tập một cuộc họp khẩn cấp của các nhà lãnh đạo G7 và NATO. Một cuộc tấn công thù địch có chủ ý vào thành viên NATO Ba Lan có thể gây ra phản ứng quân sự tập thể của liên minh.

Nhưng những câu hỏi quan trọng xung quanh vụ phóng tên lửa, trong đó trọng yếu nhất là ai đã bắn nó, hiện vẫn chưa rõ ràng. Cho đến nay, Nga phủ nhận mọi liên quan đến vụ nổ ở Ba Lan.

Ba quan chức Mỹ giấu tên nói với hãng tin AP rằng, các đánh giá sơ bộ cho thấy tên lửa [rơi ở Ba Lan] đã được lực lượng Ukraine bắn trả vào một tên lửa của Nga đang phóng tới trong bối cảnh Moscow thực hiện hàng loạt vụ phóng nhằm vào cơ sở hạ tầng điện của Ukraine hôm thứ Ba. 

Đánh giá đó và bình luận của ông Biden tại Hội nghị thượng đỉnh G20 ở Indonesia mâu thuẫn với thông tin trước đó vào thứ Ba từ một quan chức tình báo cấp cao của Hoa Kỳ, người đã nói rằng tên lửa của Nga đã bay tới Ba Lan.

Chính phủ Ba Lan cho biết họ đang điều tra và nâng cao mức độ sẵn sàng của quân đội. Ông Biden cam kết hỗ trợ cuộc điều tra của Ba Lan.

Một tuyên bố từ Bộ Ngoại giao Ba Lan xác định loại vũ khí này được sản xuất tại Nga. Tổng thống Andrzej Duda tỏ ra thận trọng hơn, nói rằng nó “rất có thể” do Nga sản xuất nhưng nguồn gốc của nó vẫn đang được xác minh.

“Chúng tôi đang hành động bình tĩnh,” ông Duda nói. “Đây là một tình huống khó khăn.”

Tuyên bố của Ba Lan không đề cập đến việc liệu cuộc tấn công có thể là do nhầm mục tiêu hay liệu tên lửa có thể đã bị hệ thống phòng thủ của Ukraine đánh bật hay không.

Ukraine vẫn duy trì kho vũ khí do Liên Xô cũ và Nga sản xuất, bao gồm cả hệ thống tên lửa phòng không S-300.

Quyết định triệu tập cuộc họp khẩn cấp của ông Biden đã làm đảo lộn lịch trình ngày cuối cùng của Hội nghị thượng đỉnh G20 ở Indonesia.

Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von Der Leyen cho biết những người tham gia đã thảo luận về vụ nổ ở Ba Lan và bày tỏ tình đoàn kết với Ukraine.

“Chúng tôi cung cấp hỗ trợ đầy đủ cho Ba Lan và hỗ trợ cuộc điều tra đang diễn ra. Chúng tôi sẽ giữ liên lạc chặt chẽ với các đối tác của mình trong các bước tiếp theo. Chúng tôi sẽ sát cánh cùng Ukraine cho đến chừng nào còn cần thiết,” bà nói.

Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg đã triệu tập cuộc họp của các phái viên của liên minh tại Brussels. Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc cũng đã lên kế hoạch họp ngắn vào thứ Tư về tình hình ở Ukraine.

Ngôn từ mà Ba Lan và NATO sử dụng cho thấy họ không coi vụ nổ tên lửa là một cuộc tấn công có chủ ý của Nga, ít nhất là vào lúc này. 

Nếu Nga cố tình nhắm mục tiêu vào Ba Lan, họ sẽ có nguy cơ lôi kéo liên minh 30 quốc gia vào cuộc xung đột vào thời điểm họ đang phải vật lộn để chống lại các lực lượng Ukraine.

Truyền thông Ba Lan đưa tin vụ đình công diễn ra tại khu vực đang phơi ngũ cốc ở Przewodów, một ngôi làng gần biên giới với Ukraine.

Giám đốc CIA William Burns đã có mặt ở Kyiv hôm thứ Ba trong đợt tấn công hàng loạt bằng tên lửa của Nga nhằm vào hàng chục mục tiêu ở Ukraine, gây mất điện trên diện rộng.

Ông Burns đã thông báo tóm tắt cho TT Zelensky và các quan chức Ukraine về cuộc gặp của ông ở Thổ Nhĩ Kỳ với người đứng đầu cơ quan tình báo nước ngoài của Nga để thảo luận về các vấn đề tình báo.

Ông Burns nói với các quan chức Ukraine rằng ông đã đưa ra lời cảnh báo của Mỹ tới Nga rằng không được sử dụng vũ khí hạt nhân, quan chức Mỹ cho biết.

Bộ Quốc phòng Nga phủ nhận đứng sau “bất kỳ cuộc tấn công nào vào các mục tiêu gần biên giới Ukraine-Ba Lan” và cho biết trong một tuyên bố rằng các bức ảnh về thiệt hại “không liên quan gì” đến vũ khí Nga.

Bộ trưởng Ngoại giao Ba Lan Zbigniew Rau đã triệu tập đại sứ Nga và “yêu cầu giải thích chi tiết ngay lập tức”, chính phủ cho biết.

Xuân Lan (theo AP)