Trong cuộc họp báo chung với Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg tại Helsinki hôm 12/6, Tổng thống Phần Lan Sauli Niinisto tuyên bố nước này sẽ không gia nhập khối NATO do Mỹ dẫn đầu nếu không có Thụy Điển. Ông Niinisto đang đề cập đến trường hợp Thụy Điển gặp bế tắc trên con đường trở thành thành viên của NATO.

Embed from Getty Images

Ông Niinisto tuyên bố: “Tôi nói rằng tình huống của Thụy Điển cũng là của chúng tôi. Điều đó có nghĩa là chúng tôi sẽ cùng nhau tiến xa hơn.

Về phần mình, Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg cho biết liên minh sẽ không áp đặt bất kỳ thời hạn nào về việc chấp nhận hồ sơ gia nhập của Phần Lan và Thụy Điển, tuy nhiên sẽ tìm cách giải quyết những điểm bất đồng giữa họ và Thổ Nhĩ Kỳ “càng sớm càng tốt“. Ông Stoltenberg khẳng định rằng hội nghị thượng đỉnh sắp tới của liên minh, dự kiến diễn ra ​​vào cuối tháng Sáu, chưa bao giờ được coi là thời hạn cuối cùng để chấp nhận hai thành viên tương lai (Phần Lan và Thụy Điển).

Hội nghị thượng đỉnh ở Madrid chưa bao giờ là thời hạn chót; đồng thời, tôi muốn giải quyết vấn đề này càng sớm càng tốt. Do đó, chúng tôi đang làm việc cật lực với đồng minh Thổ Nhĩ Kỳ của chúng tôi, cũng như với Phần Lan và Thụy Điển, để giải quyết những vấn đề mà Thổ Nhĩ Kỳ đã nêu ra”, ông Stoltenberg đề cập đến Thổ Nhĩ Kỳ bằng tên tiếng Anh chính thức mới thay đổi của họ (Türkiye).

Nhận định của ông Stoltenberg báo hiệu sự thay đổi rõ ràng về lập trường của NATO đối với khung thời gian gia nhập của Phần Lan và Thụy Điển. Đầu tuần này, Phó Tổng thư ký Camille Grand của khối bày tỏ hy vọng rằng những bất đồng giữa Thổ Nhĩ Kỳ và hai quốc gia thành viên tương lai sẽ được giải quyết trước hội nghị thượng đỉnh.

Chúng tôi hy vọng rằng những bất đồng sẽ được giải quyết kịp thời trước hội nghị thượng đỉnh. Điều quan trọng là phải cân nhắc các mối quan tâm của Thổ Nhĩ Kỳ”, ông Grand trả lời đài truyền hình Thụy Sĩ RTS trong một cuộc phỏng vấn.

Phần Lan và Thụy Điển đã nỗ lực gia nhập NATO trong bối cảnh cuộc chiến tranh xâm lược của Nga vào Ukraine. Trong nhiều thập kỷ qua họ vẫn là các quốc gia trung lập, mặc dù cả hai có duy trì mối quan hệ chặt chẽ và hợp tác quân sự với NATO.

Tuy nhiên, khả năng Phần Lan và Thụy Điển gia nhập khối này đã đi vào bế tắc khi Thổ Nhĩ Kỳ, một quốc gia lớn của NATO, kiên quyết phản đối. Thổ Nhĩ Kỳ cáo buộc hai quốc gia Bắc u là “nơi trú chân cho các tổ chức khủng bố“, tiếp đón các thành viên của nhóm người Kurd ngoài vòng pháp luật mà họ cho là “những kẻ khủng bố“. Theo ông Stoltenberg, NATO thừa nhận những lo ngại của Thổ Nhĩ Kỳ và khuyến khích các cuộc đàm phán giữa Thổ Nhĩ Kỳ với Phần Lan và Thụy Điển.

Vì vậy, khi một đồng minh chính và quan trọng như Thổ Nhĩ Kỳ nêu ra mối quan ngại về khủng bố, thì tất nhiên chúng ta phải ngồi xuống và xem xét điều này một cách nghiêm túc. Và đó chính xác là những gì chúng tôi đang làm”, ông Stoltenberg nhấn mạnh.

Vy An (Theo RT)