El Nacional – tờ báo cuối cùng tại Venezuela công khai phản đối Tổng thống Nicolas Maduro, đang phải đấu tranh để tồn tại trong bối cảnh nền kinh tế ảm đạm và chính quyền của Đảng Xã hội chủ nghĩa gia tăng thù hận với báo chí tự do.

El Nacional
El Nacional thường xuyên đăng các bài báo nói rõ về cuộc khủng hoảng tồi tệ tại Venezuela. (Ảnh qua Human Rights Watch)

Trong một bài báo đăng hôm thứ Năm (26/7), Reuters thông tin rằng hiện tại trong văn phòng làm việc rộng rãi của El Nacional chỉ có 20 nhân viên làm việc, hàng chục bàn máy tính để trống. Trên tường dán các biển thông báo yêu cầu nhân viên không được lấy cắp giấy vệ sinh và những yêu cầu khác về cấm lấy thuốc về cho người nhà.

Trong những năm gần đây, báo giấy tại Venezuela gặp rất nhiều khó khăn do thiếu thốn các nguồn lực cần thiết như giấy, mực và trang thiết bị in ấn. Một khó khăn khác nữa mà các tòa soạn phải đối mặt là nhân viên tiếp tục tìm cách ra nước ngoài để có việc làm khả quan hơn.

Với tờ El Nacional, vấn đề lớn nhất mà họ đang gặp phải hiện nay là phải đối mặt với khó khăn về tài chính sau khi ông Diosdado Cabello – Chủ tịch Hội đồng Lập hiến và là đồng minh thân cận của ông Maduro đã kiện ra tòa thành công việc tờ El Nacional in đăng lại một bài báo về mối quan hệ rộng lớn của ông Cabello với tội phạm buôn lậu ma túy.

Theo tờ Breitbart, tòa án Venezuela tuyên phạt El Nacional một tỷ bolivar, quy đổi theo tỷ giá chợ đen chỉ khoảng 300 USD, nhưng tòa án hoàn toàn có thể điều chỉnh chỉ số lạm phát để buộc tờ nhật báo bất đồng chính kiến với chính quyền này phải nộp phạt hàng triệu USD.

Nhật báo El Nacional thời gian qua nổi tiếng với việc thường xuyên xuất bản những câu chuyện bi thảm về cuộc khủng hoảng chính trị, kinh tế và nhân đạo sâu rộng tại Venezuela. Những bài báo của El Nacional trở thành nguồn tin chính về Venezuela của nhiều hãng thông tấn trên toàn thế giới. Do đó, El Nacional luôn bị đặt trong tầm ngắm kiểm soát của các quan chức chính quyền Maduro. Chế độ này thậm chí cáo buộc tờ El Nacional đang cố gắng lật đổ chính quyền xã hội chủ nghĩa.

Breitbart, dẫn lời một luật sư cho El Nacional, nói rằng công ty chủ sở hữu tờ nhật báo này sẽ kháng cáo phán quyết của tòa án nhưng không nói rõ điều gì sẽ xảy ra nếu họ không thể trả tiền phạt. Theo luật Venezuela, chính phủ có thể tịch biên công ty chủ quản tờ El Nacional và đấu giá tài sản nếu họ không thể trả tiền phạt theo phán quyết của tòa.

Tuy nhiên, tờ El Nacional vẫn đang có nguồn thu ngoại tệ đều đặn từ dịch vụ quảng cáo trên trang web trực tuyến. Trả lời phỏng vấn Reuters qua điện thoại, chủ sở hữu của El Nacional, ông Miguel Henrique Otero – đang sống lưu vong tại Tây Ban Nha cho biết ông sẽ chiến đấu cho sự sống còn của tờ báo.

Chúng tôi sẽ cố gắng duy trì tờ báo in này cho tới cuối cùng, ngay cả khi nó chỉ có thể in một trang, vì đó là biểu tượng chính trị”, ông Otero nói.

Khi lượng phát hành báo giấy El Nacional tiếp tục sụt giảm, Tổng biên tập Patricia Spadaro nói với Reuters rằng hiện tại “ở Venezuela đang có chính sách bóp nghẹt truyền thông độc lập”.

Hồi tháng Ba vừa qua, Viện Truyền thông và Xã hội Venezuela đã thông tin rằng tại quốc gia Nam Mỹ này đang có một cuộc trấn áp công khai báo chí tự do trên khắp đất nước trong năm qua, kèm theo sự suy giảm quyền tự do ngôn luận. Trong vòng 5 năm gần đây, chính quyền Maduro đã tiến hành kiểm duyệt và cho đóng cửa hơn 35 tờ báo.

Tuy nhiên, tự do báo chí bị xâm phạm tại Venezuela nhìn chung là không mới, nó đã bắt đầu từ những ngày cố Chủ tịch Hugo Chavez lên cầm quyền và thực thi đường lối xã hội chủ nghĩa ở quốc gia giàu tài nguyên dầu mỏ này. Ông Chavez đã tuyên chiến với truyền thông độc lập và đóng cửa thành công hàng chục hãng thông tấn tư nhân thông qua việc dọa nạt nhân viên và các chiến thuật ‘ném đá giấu tay’ khác.

Trong khi đó, Tổng thống Maduro từng cáo buộc các mạng lưới truyền hình tư nhân chạy “chương trình khủng bố” được thiết kế để lật đổ quyền lực của ông. Cũng giống như các chế độ chuyên chế khác trên thế giới, ông Maduro thích các luồng thông tin tới từ các kênh truyền hình tuyên truyền của nhà nước như VTV hay Telesur, phủ sóng hàng ngày rộng khắp cả nước các tin tức truyền hình và tin trên trang web trực tuyến.

Xuân Thành

Xem thêm: