Hiệp hội Các học giả Quốc gia Hoa Kỳ tiết lộ cuộc tấn công phụ diện của Viện Khổng Tử vào Đại học Hoa Kỳ. Đại học Western Michigan đã tái ký với đối tác cũ ngay ngày hôm sau.

p2883851a935662577
Tòa nhà Viện Khổng Tử tại Đại học Troy ở Alabama. (Ảnh: Wikipedia / Kreeder13 / CC BY-SA 4.0)

“Đối với tôi, những gì chúng ta đang nói hôm nay không chỉ là về tác động lâu dài của Chính phủ Trung Quốc đối với nền giáo dục đại học Mỹ, mà còn về việc giáo dục đại học Mỹ đang mở rộng vòng tay với sự hủ bại,” ông Keith Whitaker, chủ tịch Hiệp hội Các học giả Quốc gia Hoa Kỳ nói.

Ngày 21/6, tại Washington, D.C, tổ chức ủng hộ giáo dục phe bảo thủ – “Hiệp hội Học giả Quốc gia” (NAS) và tổ chức tư tưởng lãnh đạo phe bảo thủ “The Heritage Foundation” đã tổ chức Diễn đàn “Phía sau Viện Khổng Tử: Ảnh hưởng lâu dài của Trung Quốc (Đảng Cộng sản Trung Quốc – ĐCSTQ) với nền giáo dục đại học của Hoa Kỳ”.

Trong cuộc họp, bà Rachelle Peterson, một điều tra viên cấp cao của Hiệp hội Học giả Quốc gia, đã đưa ra một báo cáo nặng ký về cuộc điều tra của nhóm nghiên cứu về việc “Viện Khổng Tử” chỉ rút lui trên bề mặt, nhưng trên thực tế họ vẫn tiếp tục thâm nhập vào cộng đồng giáo dục đại học Mỹ.

“Ý định của Chính phủ Trung Quốc (ĐCSTQ) là nếu tên ‘Viện Khổng Tử’ bị xóa bỏ, sau đó điều chỉnh cấu trúc chương trình, thì sẽ không ai đủ thông minh để phát hiện ra, rằng ảnh hưởng của Chính phủ Trung Quốc (ĐCSTQ) đối với giáo dục đại học Mỹ vẫn tồn tại và vẫn đang hoạt động rất tốt”, bà Peterson nói.

Ban Chỉ đạo Quảng bá Hán ngữ phụ trách các Học viện Khổng Tử không chỉ quyết định giáo viên mà còn quyết định tài liệu giảng dạy. Theo tường thuật của phim “Mượn danh Khổng Tử”, gọi những tài liệu này là tài liệu quảng bá văn hoá Trung Hoa là không đúng, chính xác phải gọi là quảng bá văn hoá ĐCSTQ.

Tiêu chuẩn hợp tác dự án là tất cả những người tham gia không được là người tập Pháp Luân Công và phải tuân thủ nghiêm ngặt phạm vi nội dung nằm trong chương trình gọi là theo “văn hóa Trung Hoa”, “giảng dạy Trung văn”.

Những giáo viên được mời tham gia (gồm cả giáo viên nước ngoài) đều qua hướng dẫn, nếu có học viên chất vấn “không đúng hướng” về vấn đề  2T (Đài Loan, Tây Tạng) thì phải né tránh, hoặc chuyển sang các vấn đề khác, còn trả lời thì cần tuân thủ tiêu chuẩn duy nhất là “Đài Loan là một phần của Trung Quốc, “Tây Tạng thuộc về Trung Quốc từ thời cổ đại”.

Đại học Western Michigan tái ký hợp đồng sau khi đóng cửa Viện Khổng Tử

Năm 2005, ĐCSTQ đã thành lập Viện Khổng Tử đầu tiên ở Hoa Kỳ. Theo dữ liệu do Tiểu ban điều tra thường trực của Thượng viện Hoa Kỳ công bố, từ năm 2006 – 2019, ĐCSTQ đã chi ít nhất 160 triệu USD để thành lập Viện Khổng Tử ở các trường đại học Hoa Kỳ và “Lớp học Khổng Tử” ở các trường tiểu học và trung học.

Năm 2018, cựu Tổng thống Đảng Cộng hòa Hoa Kỳ, ông Donald Trump đã ký “Đạo luật Ủy quyền Quốc phòng” (NDAA), quy định rằng Bộ Quốc phòng chấm dứt tài trợ cho Chương trình Soái hạm tiếng Trung (Chinese Flagship Program) của các trường đại học Mỹ có Viện Khổng Tử.

Trước khi ông Trump rời nhiệm sở vào năm 2020, một làn sóng rút Viện Khổng Tử khỏi khuôn viên các trường đại học Mỹ xuất hiện. Tháng 4 năm nay, bà Peterson đã công bố một báo cáo trong Hiệp hội Các Học giả Quốc gia, chỉ ra rằng có 118 Viện Khổng Tử ở Hoa Kỳ, nhưng vào thời điểm đó chỉ còn sót lại 17 Viện.

Tuy nhiên, sau khi bà Peterson và nhóm của ông nghiên cứu thêm lại thấy rằng ít nhất 28 cơ sở giáo dục đại học ở Hoa Kỳ đã thay thế các Viện Khổng Tử bằng những chương trình tương tự, 58 cơ sở duy trì mối quan hệ chặt chẽ với các đối tác cũ của Viện Khổng Tử và 5 cơ sở đã chuyển giao Viện Khổng Tử cho các nhà tổ chức khác, để viện này có thể tiếp tục hoạt động.

Lấy Đại học Western Michigan làm ví dụ, bà Peterson chỉ ra rằng một ngày sau khi trường đại học này đóng cửa Viện Khổng Tử, tức là ngày đầu tiên của năm 2021, trường đã ký với đối tác ban đầu của Viện Khổng Tử là Đại học Ngôn ngữ và Văn hóa Bắc Kinh một thỏa thuận mới về “Hợp tác về Kế hoạch Ngôn ngữ và Văn hóa Trung Quốc”.

Bà Peterson nói rằng Đại học Ngôn ngữ và Văn hóa Bắc Kinh “chịu trách nhiệm cung cấp các khóa học” và sách, như cách ĐCSTQ đã làm với các Viện Khổng Tử.

Các Viện Khổng Tử tấn công trường học của Hoa Kỳ từ phía phụ diện

Báo cáo của bà Peterson cho thấy, các Viện Khổng Tử do ĐCSTQ tài trợ. Mặc dù tạm thời hoạt động kinh doanh ở Hoa Kỳ gặp thất bại, nhưng họ vẫn tiếp tục ẩn náu trong các trường học Mỹ sau khi đổi tên.

Bà cho rằng đây là phương thức tác chiến “đánh tạt sườn” của Viện Khổng Tử, thay vì tấn công trực diện, họ lại tiến vào khuôn viên Hoa Kỳ theo đường vòng.

Bất chấp những nỗ lực tích cực và quyết liệt của cựu Tổng thống Trump nhằm xóa bỏ các Viện Khổng Tử, báo cáo của bà Peterson nhắc nhở người Mỹ phải cảnh giác hơn khi đối mặt với các Viện Khổng Tử biến hình như tắc kè hoa.

Bà Peterson nói: “Đây là một câu chuyện thành công, nhưng cũng là một lời cảnh báo. Thành công là vì Hoa Kỳ đã nhận ra mối đe dọa do ‘Viện Khổng Tử’ gây ra và giải quyết nó. Chúng ta hưởng thụ thắng lợi của chính sách đóng cửa các Viện Khổng Tử.”

“Nhưng đó cũng là một lời cảnh báo vì Chính phủ Trung Quốc (ĐCSTQ) đang cố gắng trốn tránh những chính sách này,” bà nói.

Để đọc báo cáo đầy đủ của bà Peterson về tác động liên tục của các Viện Khổng Tử đối với nền giáo dục Hoa Kỳ, vui lòng truy cập: https://www.nas.org/reports/after-confucius-institutes/full-report

Nhà chức trách Hoa Kỳ bỏ qua các mối đe dọa từ Viện Khổng Tử

Viện Khổng Tử “thâm nhập” vào các trường đại học ở Mỹ ngay từ năm 2005, nhưng phải đến khi ông Trump nhậm chức, Chính phủ Mỹ mới nhận ra rằng ĐCSTQ đã “rải tiền” trong lĩnh vực giáo dục đại học trong những năm qua và bắt đầu chống lại họ.

Năm 2020, vào giai đoạn cuối trong nhiệm kỳ của cựu Tổng thống Trump, ông đã ban hành chính sách yêu cầu các cơ sở giáo dục tiểu học, trung học và đại học phải tiết lộ tất cả các hợp đồng và giao dịch với các Viện Khổng Tử. Các trường không báo cáo trung thực sẽ bị mất các chứng chỉ liên quan đến các chương trình trao đổi giáo dục và sinh viên.

Nhưng Tổng thống đảng Dân chủ Joe Biden đã lặng lẽ đảo ngược chính sách này trong vòng 1 tuần sau khi ông nhậm chức.

Hạ nghị sĩ Jim Banks của Đảng Cộng hòa bang Indiana, người cứng rắn với ĐCSTQ, cũng chỉ trích chính quyền Biden có thái độ yếu kém đối với các Viện Khổng Tử và “không hề hiểu biết về mối đe dọa từ Trung Quốc (ĐCSTQ)” tại diễn đàn cùng ngày.

Cựu Ngoại trưởng Hoa Kỳ Mike Pompeo từng chỉ ra rằng Viện Khổng Tử thực sự là một tổ chức tuyên truyền của ĐCSTQ. Hoạt động của Viện Khổng Tử ở Hoa Kỳ cho phép ĐCSTQ gây ảnh hưởng đến các trường học của Mỹ. Do đó, ông thẳng thắn tuyên bố rằng Viện Khổng Tử “phải đóng cửa.”

Ngay từ năm 2014, Hiệp hội Giáo sư Đại học Hoa Kỳ đã sử dụng các Viện Khổng Tử làm ví dụ. Họ chỉ ra rằng mặc dù các trường đại học Hoa Kỳ có thể thu được nhiều lợi ích khác nhau khi thiết lập quan hệ với các chính phủ nước ngoài, nhưng họ cũng có thể rơi vào cái bẫy “hy sinh các trường đại học và sự thành tín với chức trách.”

Ông Michel Juneau-Katsuya, cựu Giám đốc khu vực châu Á – Thái Bình Dương của Cơ quan Tình báo An ninh Canada, phát biểu tại cuộc họp ban quản lý Hội đồng Trường Phổ thông Toronto ngày 01/10/2014 như sau: “Thông tin trên các phương tiện đại chúng cho thấy, rõ ràng rằng các cơ quan phản gián châu Âu đã phát hiện các Học viện Khổng Tử chính là hình thức cơ quan gián điệp được Chính phủ Trung Quốc sử dụng và cài người vào.”

Bình Minh (t/h)