Vụ việc bê bối tại hàng loạt trung tâm đăng kiểm thời gian vừa qua dấy lên lo ngại về an toàn giao thông khi theo điều tra ban đầu, có tới khoảng 70.000 chiếc xe được cấp phép nhưng không đủ tiêu chuẩn vẫn lưu thông trên đường.

vu be boi tai cac trung tam dang kiem khoang 70 000 khong du tieu chuan duoc cap phep
Việc hàng loạt trung tâm đăng kiểm bị đình chỉ hoạt động dẫn đến un ứ tại nhiều trung tâm đăng kiểm dịp cuối năm. (Ảnh: vov.vn).

Theo tin công bố, tính đến hiện tại Công an TP.HCM đã khởi tố, bắt tạm giam gần 50 người trong vụ tiêu cực xảy ra tại các trung tâm đăng kiểm ở các tỉnh, thành phía Nam. Những người này bị khởi tố về các tội danh “Đưa hối lộ”, “Môi giới hối lộ”, “Nhận hối lộ” và “Giả mạo công tác”.

Cơ quan điều tra đang làm rõ nghi vấn việc Phòng kiểm định xe cơ giới thuộc Cục Đăng kiểm Việt Nam có tiếp tay trong loạt tiêu cực tại các trung tâm đăng kiểm. Theo kết quả điều tra ban đầu, một số trung tâm đăng kiểm đã sử dụng phần mềm can thiệp vào hệ thống đăng kiểm để thay đổi thông số kiểm định khí thải…

Ngày 28/12, công an đã khám xét Phòng kiểm định xe cơ giới – Cục Đăng kiểm Việt Nam, thu giữ nhiều máy móc, tài liệu liên quan.

Cơ quan điều tra cũng tiếp tục làm rõ hành vi lợi dụng chức vụ quyền hạn, thiếu tinh thần trách nhiệm; làm rõ trách nhiệm trong công tác quản lý Nhà nước, thanh tra, kiểm tra… của các cơ quan, đơn vị có liên quan.

Thủ đoạn tinh vi của nhiều trung tâm đăng kiểm

Theo Công an TP.HCM, chuyên án điều tra được lập sau đợt cao điểm kiểm tra vi phạm nồng độ cồn, chở hàng quá tải. Nhiều xe bị phát hiện vi phạm như xe tải, xe ben cơi nới thành, thùng; mâm không đúng kích thước; lốp mòn; biển số mờ, không đảm bảo tiêu chuẩn khí thải… nhưng vẫn được cấp Giấy chứng nhận an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường xe cơ giới.

Nhiều trung tâm đăng kiểm bị phát hiện các “cò” móc nối với nhân viên để nhận tiền của các chủ xe, cố ý bỏ qua các lỗi vi phạm bằng cách làm lơ trước các lỗi vi phạm khi kiểm tra thủ công, cho thuê phụ tùng đảm bảo tiêu chuẩn để thay tạm khi kiểm định xe, dùng phần mềm can thiệp vào hệ thống đăng kiểm để thay đổi thông số kiểm định khí thải…

Trên Báo điện tử VTV News, ngày 28/12, Thiếu tá Nguyễn Thành Hưng – Phó Trưởng phòng Cảnh sát Hình sự Công an TP.HCM cho biết những xe không đủ điều kiện về khói khí thải bị qua mặt bằng cách dùng giấy trắng để che lại 1 cảm biến của thiết bị đo. Trong trường hợp phanh của xe không đạt tiêu chuẩn, chiêu trò là đạp từng lần một, để hợp thức hóa đạt tiêu chuẩn từng lần một, từ đó có xác định kiểm định hợp lệ.

Ngoài ra, theo Thượng tá Nguyễn Ngọc Hà – Phó Trưởng phòng Tham mưu Công an TP. HCM, nhân viên của những trung tâm đăng kiểm này đã giả mạo chữ ký của đăng kiểm viên “không có thật” để ký cho 52.291 giấy chứng nhận kiểm định an toàn kỹ thuật, và bảo vệ môi trường.

Công an xác định bước đầu, bằng thủ đoạn như trên, các trung tâm đăng kiểm đã bỏ qua các lỗi vi phạm cho 70.000 xe, từ đó, thu lợi bất chính khoảng 10 tỷ đồng.

Cựu cán bộ điều hành một loạt trung tâm đăng kiểm tư nhân

Theo điều tra, một số trung tâm đăng kiểm tư nhân có sai phạm lại do chính người từng làm trong ngành đăng kiểm quản lý, chỉ đạo.

Cơ quan điều tra dẫn ra minh chứng như trường hợp ông Trần Lập Nghĩa (SN 1975, quê Sóc Trăng) đứng sau ít nhất 5 trung tâm đăng kiểm tư nhân ở miền Tây. Ông Nghĩa trước đây làm việc tại trung tâm đăng kiểm Nhà nước. Sau đó, ông Nghĩa thành lập và điều hành một loạt trung tâm đăng kiểm tư nhân.

Công an xác định tại các trung tâm của ông Nghĩa có chiêu thức tinh vi, mỗi dây chuyền kiểm định xe bố trí 3 nhân viên mặc đồng phục, giả dạng đăng kiểm viên để vận hành. Các nhân viên này cũng giả chữ ký đăng kiểm viên ký vào hồ sơ kiểm định phương tiện.

Ngoài ra, trong quá trình mở rộng điều tra, Công an TP.HCM còn làm rõ dấu hiệu sai phạm, sự “móc nối” của trung tâm đăng kiểm 50-17D ở huyện Nhà Bè và Trung tâm đào tạo, sát hạch lái xe Thành Công. Bước đầu, công an xác định trung tâm này đưa vào sử dụng 120 xe ô tô không đảm bảo tiêu chuẩn để dạy lái xe.

Theo cơ quan Công an, việc này có nguy cơ gây nguy hiểm cho việc dạy học lái xe tại trường. Đây cũng là nguyên nhân có thể ảnh hưởng đến chất lượng đào tạo học viên và chất lượng của học viên khi được cấp giấy phép lái xe. Hiện Công an đang tổ chức giám định số xe ô tô nói trên để có căn cứ xử lý.

Theo Cục đăng kiểm Việt Nam, từ năm 2019, sau 4 năm khi thực hiện chủ trương xã hội hóa và bỏ quy hoạch trung tâm đăng kiểm theo vùng và địa phương, 117 trung tâm đăng kiểm tư nhân đã được thành lập, tăng khoảng 80%.

Khánh Vy