CDC Quảng Trị đưa hàng loạt giải thích trước việc Thanh tra tỉnh này nghi vấn trong việc CDC để kit test loại khác hết hạn nhưng vẫn mua kit test Công ty Việt Á.

COVID 19 quang tri
Trung tâm Y tế huyện Hải Lăng xét nghiệm COVID-19 cho người dân, hồi tháng 10/2020. (Ảnh: baoquangtri.vn)

Trước đó, ngày 16/6, Thanh tra tỉnh Quảng Trị đã có kết luận chuyên đề việc mua sắm trang thiết bị, vật tư y tế, sinh phẩm, kit xét nghiệm, vắc-xin, thuốc phòng dịch COVID-19 giai đoạn 2020-2021.

Theo đó, Thanh tra tỉnh phát hiện có điểm cần làm rõ ở gói thầu mua test năm 2020 trị giá hơn 1,2 tỷ đồng có chứng thư thẩm định giá ngày 14/8/2020 của Công ty cổ phần thẩm định giá BTC VALUE – chi nhánh Đà Nẵng; ở việc xây dựng kế hoạch mua sắm tháng 1/2021 với mức giá cao hơn các gói mua thành công năm 2020…

Đáng chú ý, tại báo cáo sinh phẩm xét nghiệm COVID-19 tồn ở CDC Quảng Trị ngày 19/1/2021 ghi: “Việt Á còn 400; Alibaba còn 2.460 niêm phong do hết hạn sử dụng; BGI hết; Thái Dương còn 1.000”.

“Tại sao kit xét nghiệm còn tồn không sử dụng, để cho hết hạn mà lại tiếp tục mua của Công ty Việt Á?”, phía Thanh tra tỉnh đặt câu hỏi.

Giải thích, CDC Quảng Trị cho hay sinh phẩm Alibaba xét nghiệm COVID-19 của Trung Quốc là do Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương tài trợ.

CDC Quảng Trị nhập kho ngày 7/9/2020, ngày hết hạn 17/11/2020. Số lượng 42 hộp tương ứng 4.032 test, hạn sử dụng 18/11/2020.

Theo CDC Quảng Trị, thời gian nhận sinh phẩm Alibaba đến lúc thời gian sinh phẩm hết hạn quá ngắn. Trong khi đó, sinh phẩm Alibaba là sinh phẩm mới, tài trợ tuy nhiên không được đào tạo xét nghiệm. Kỹ thuật viên phải tự nghiên cứu tài liệu nên gặp khó khăn trong quá trình đưa sinh phẩm vào sử dụng như thời gian, kỹ năng, chuyển giao kỹ thuật xét nghiệm.

Ngoài ra, sinh phẩm Alibaba được tài trợ nhưng thiếu sinh phẩm tách chiết và các vật tư đi kèm, vì vậy phải chờ mua sắm đồng bộ hóa mới tiến hành được chạy thử nghiệm.

Hơn nữa, sinh phẩm Alibaba không được tích hợp sẵn mà phải qua bước pha các thành phần hóa chất khác nhau để tạo thành test phản ứng, quá trình pha mix đòi hỏi độ chính xác cao, vì hạn sử dụng ngắn, các kỹ thuật viên khó tiếp cận kỹ thuật xét nghiệm thành thục.

“Tuy nhận sinh phẩm ngày 7/9/2020 nhưng phải trải qua chờ mua hóa chất, thiết bị liên quan và mày mò nghiên cứu cách sử dụng, đến ngày 30/9/2020, cán bộ kỹ thuật mới có thể triển khai thực hiện được xét nghiệm trên sinh phẩm Alibaba”, CDC Quảng Trị nêu và cho biết thêm với thời gian ngắn và tình hình dịch COVID-19 phức tạp, sinh phẩm Alibaba mới được sử dụng 1.572 test, còn lại 2.460 test hết hạn, không kịp sử dụng.

Trong năm 2020 và 2021, CDC Quảng Trị và Sở Y tế tỉnh Quảng Trị đã dùng ngân sách mua hơn 30 tỷ đồng kit test Việt Á tại Công ty cổ phần thiết bị y tế và dược phẩm Thừa Thiên Huế (tỉnh Thừa Thiên Huế).

Trong đó, CDC Quảng Trị mua hơn 14,4 tỷ đồng, Sở Y tế tỉnh Quảng Trị mua gần 16 tỷ đồng.

Việc mua các gói thầu kit test theo hình thức chỉ định thầu rút gọn. Giá của các gói thầu kit test của CDC Quảng Trị là 470.000 đồng/kit; Sở Y tế Quảng Trị mua 4 gói thầu với 27.264 kit test có giá 470.000/kit, 1 gói thầu với 1.344 kit test có giá 367.500 đồng/kit; 1 gói thầu gần 15.000 kit test cùng hãng sản xuất nhưng khác loại có giá 168.000 đồng/kit.

Minh Long