Phương tiện tham gia giao thông vượt quá trọng tải cho phép, cơi nới thùng hàng gây nguy hiểm, mất an toàn, ảnh hưởng đến các công trình giao thông như đường xá, cầu cống. Chỉ trong một năm, Cục Đăng kiểm Việt Nam thống kê được gần 20.000 xe cơi nới.

cuc dang kiem viet nam mot nam thong ke duoc gan 20 000 xe coi noi thung hang
Thanh tra giao thông tỉnh Thái Nguyên xử lý ô tô chở quá tải trọng, cơi nới thùng hàng. (Ảnh: mt.gov.vn)

Cục Đăng kiểm Việt Nam cho biết qua thống kê trong vòng 1 năm từ ngày 15/10/2021 đến 14/10/2022, số lượng phương tiện có kích thước thùng hàng bị cơi nới lớn hơn kích thước ban đầu của nhà sản xuất là 19.407 phương tiện.

Trước đó, năm 2021, có 53.000 lượt phương tiện vi phạm về tải trọng, phát hiện và xử phạt hơn 8.000 trường hợp vi phạm, tổng số tiền xử phạt 91 tỷ đồng.

Thời gian qua, các vụ tai nạn đặc biệt nghiêm trọng liên quan đến xe quá tải, quá khổ, cơi nới diễn biến phức tạp, có dấu hiệu gia tăng, theo Phó cục trưởng Cảnh sát giao thông – ông Lê Xuân Đức.

Hồi đầu tháng 6 đã xảy ra một vụ tai nạn giao thông đặc biệt nghiêm trọng tại Km 472+960 thuộc xã Bảo Hiệu, huyện Yên Thuỷ, tỉnh Hòa Bình. Theo clip trích xuất từ camera hành trình, xe tải chở đất đi chiều đối diện khi vượt xe máy xúc đi cùng chiều đã đổ nghiêng đè bẹp xe ô tô 4 chỗ đi hướng đối diện. Hậu quả, 3 người trong xe con tử vong tại chỗ, chỉ có 1 người may mắn sống sót; chiếc xe bị nạn bẹp dúm, biến dạng hoàn toàn.

Theo tin từ Cục Đăng kiểm Việt Nam, thùng xe của chiếc xe gây tai nạn đã được cơi nới dài thêm 28 cm, cao thêm 1,13 m. Theo đó, thể tích thùng xe đã tăng hơn 2,7 lần so với ban đầu. Tại thời điểm xảy ra tai nạn, chiếc xe chở đầy đất, đồng thời lấn làn, vượt ẩu.

Vnexpress ngày 24/6/2022 dẫn lời một đại diện Cục Cảnh sát giao thông (không nêu danh tính) cho biết các chủ xe có thể tìm cách lách luật như thuê thùng hợp quy chuẩn đi đăng kiểm sau đó lại lắp thùng cơi nới vào chạy.

Thực tế, vị này thừa nhận giải pháp cắt thùng xe hiện nay chỉ là phần ngọn của vấn đề, vì theo quy định, lực lượng thanh tra giao thông có trách nhiệm ngăn chặn vi phạm ngay từ điểm đầu là bãi bốc dỡ. Nếu thanh tra giao thông làm chặt thì sẽ không có xe quá tải, cơi nới ra đường.

cuc dang kiem viet nam mot nam thong ke duoc gan 20 000 xe coi noi thung hang
Xe quá tải vẫn tái diễn trên nhiều tuyến đường gây mất ATGT, ảnh hưởng kết cấu hạ tầng giao thông trong quý III/2022. (Ảnh: mt.gov.vn)

Tình trạng cán bộ giao thông bao che, bảo kê cho tài xế chở quá tải từng được ông Đặng Văn Chung – nguyên Phó vụ trưởng An toàn giao thông, Tổng cục Đường bộ Việt Nam thừa nhận trong một bài đăng trên báo Vnexpress ngày 22/6/2022. Ông Chung cho biết nguyên nhân đầu tiên dẫn đến thực trạng xe quá tải là có sự bảo kê, bao che. Một số doanh nghiệp vận tải được người có chức quyền tại địa phương nâng đỡ, thậm chí là “sân sau” của lãnh đạo. “Người dân đi xe máy lấn làn thì công an nhìn thấy, nhưng thùng xe cao 2m thì lại không ai hay”, ông Chung nói.

Thực tế đã có nhiều cán bộ bị cách chức, phạt tù vì liên quan đến đường dây bảo kê xe quá tải. Hồi tháng 5, ông Nguyễn Cảnh Chân – nguyên cán bộ Phòng Cảnh sát giao thông Công an tỉnh Đồng Nai bị TAND TP.HCM tuyên 7 năm tù về tội Môi giới hối lộ, làm ngơ cho xe quá tải hoạt động.

Gần đây nhất, ngày 11/10, cũng tại Đồng Nai đã xảy ra vụ bắt 5 “cò xe” bảo kê cho xe quá tải qua trạm, một “cò” là tài xế riêng của Trung tá Lê Ánh Dương – Trạm trưởng Trạm Cảnh sát giao thông Suối Tre (thuộc Phòng Cảnh sát giao thông tỉnh Đồng Nai). Sau khi vụ việc trên, Trung tá Dương bị điều chuyển về công tác ở Phòng Cảnh sát cơ động Công an tỉnh.

Đưa ra giải pháp kiểm soát trọng tải phương tiện giao thông tốt hơn, hồi cuối tháng 6, bà Nguyễn Thị Thanh Hiền – Phó Chánh thanh tra giao thông, Bộ Giao thông vận tải (GTVT) cho biết Bộ GTVT đã giao Tổng cục Đường bộ Việt Nam nghiên cứu vị trí lắp cân tự động tải trọng xe.

Trạm cân tự động được lắp thí điểm tại Km78 quốc lộ 5 (Hà Nội – Hải Phòng), toàn bộ kết quả được chuyển về cơ quan chức năng để phân tích, xử lý phạt nguội với tài xế vi phạm. Sau thí điểm, Bộ GTVT cho biết sẽ đánh giá, nghiên cứu lắp đặt trạm cân tự động ở một số vị trí có mật độ xe tải lớn như cao tốc Pháp Vân – Cầu Giẽ, Vành đai 3 Hà Nội đoạn cầu Thăng Long.

Lý giải về vấn nạn xe quá tải đã diễn ra nhiều năm, bà Hiền đưa ra nhiều nguyên nhân, như ý thức chấp hành pháp luật của lái xe, chủ xe không cao, lực lượng thanh tra giao thông đường bộ còn mỏng, nhu cầu vận tải tăng sau khi bỏ giãn cách xã hội do dịch viêm phổi Vũ Hán (COVID-19). Đối với tình trạng bảo kê xe quá tải, bà Hiền cho rằng các cán bộ có thiếu sót, vi phạm “chỉ là trường hợp đơn lẻ”.

Trả lời chất vấn của Quốc hội ngày 9/6, ông Nguyễn Văn Thể – Bộ trưởng Bộ GTVT tại thời điểm trên nói sẽ nghiên cứu xử lý khắt khe đối với xe quá tải, phạt rất nặng đối với xe vượt tải 10% và có thể tịch thu xe nếu vượt tải đến 20%. Kể từ ngày 22/10, chức Bộ trưởng Bộ GTVT do ông Nguyễn Văn Thắng đảm nhiệm, nhiệm kỳ 2021-2026.

Khánh Vy (T/h)