Bốn bệnh viện tuyến cuối điều trị sốt xuất huyết Dengue (SXH-D) tại TP.HCM đang tiếp nhận điều trị 82 ca nặng/626 ca mắc, trong đó nhiều ca phải thở máy, lọc máu. Với đợt dịch đang trải rộng tại nhiều tỉnh phía Nam, nhiều bệnh nhân nặng từ các tỉnh được chuyển lên TP.HCM do quá khả năng điều trị. 

benh nhan sot xuat huyet nang
Một trường hợp sốt xuất huyết nặng người lớn đang điều trị tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới, TP.HCM, 2022. (Ảnh: bvbnd.vn)

Sở Y tế TP.HCM ngày 24/6 cho hay theo báo cáo nhanh từ 4 bệnh viện tuyến cuối điều trị SXH-D tại thành phố (Bệnh viện Nhi đồng 1, Bệnh viện Nhi đồng 2, Bệnh viện Nhi đồng TPh và Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới), các ca bệnh nhập viện điều trị đang gia tăng.

Tổng cộng có 626 trường hợp đang nằm điều trị nội trú với 82 trường hợp SXH-D nặng. 50% số bệnh nhân nặng là do các bệnh viện tỉnh chuyển đến do quá khả năng điều trị.

Cụ thể, tại Bệnh viện Nhi Đồng 1 có 90 bệnh nhi bị SXH-D, 8 ca nặng trong đó có 2 ca đang thở máy. Tại Bệnh viện Nhi Đồng 2 có 74 bệnh nhi, trong đó có 8 ca nặng. Tại Bệnh viện Nhi Đồng TP có 89 bệnh nhi, 21 trường hợp bệnh nặng, bao gồm 3 ca đang thở máy.

Bệnh viện Bệnh nhiệt đới đang điều trị cho 373 trường hợp SXH-D (264 người lớn và 109 trẻ em), chiếm 56% các trường hợp đang điều trị nội trú tại bệnh viện. Trong đó có 45 ca nặng, bao gồm 3 ca thở máy và 1 ca lọc máu.

Theo số liệu báo cáo của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP.HCM (HCDC), trong tuần vừa qua, TP.HCM ghi nhận 2.181 ca bệnh sốt xuất huyết (gồm 1.182 ca nội trú và 999 ca ngoại trú), tăng 38,5% so với trung bình 4 tuần trước (1.575 ca).

Trong đó, số ca nội trú tăng 25,9% và ngoại trú tăng 57,1%.

Số ca mắc tích lũy đến tuần 24 (từ ngày 13-19/6) là 16.057 ca, tăng 117,3%; số ca sốt xuất huyết nặng là 274 ca. Theo đó, tỷ lệ ca nặng trên tổng số ca mắc sốt xuất huyết tính đến thời điểm trên là 1,7%, tăng hơn 4 lần so với cùng kỳ năm 2021 (là 0,4%).

Trong tuần ghi nhận 1 trường hợp tử vong do sốt xuất huyết, nâng tổng số ca tử vong tại TP lên 9 ca (gồm Bình Chánh 2 ca, Củ Chi 3 ca, Bình Tân 1 ca, quận 11 có 1 ca, Hóc Môn 1 ca và Thủ Đức 1 ca), tăng 7 ca so với cùng kỳ năm 2021 (2 ca).

Sở Y tế TP.HCM khuyến cáo bệnh SXH-D có biểu hiện lâm sàng rất đa dạng từ người này sang người khác, có thể từ nhẹ (chỉ sốt vài ngày rồi hết) đến rất nặng và có thể tử vong. Đa số trường hợp bệnh nhân đều tự hồi phục, khỏe mạnh. Tuy nhiên, khi bệnh nhân diễn tiến thành thể sốt xuất huyết Dengue nặng có biến chứng, nếu không được theo dõi và điều trị kịp thời sẽ dẫn đến tử vong.

Ba giai đoạn diễn tiến của bệnh SXH-D gồm:

Giai đoạn sốt: thường từ ngày 1 đến ngày 4 của bệnh. Bệnh nhân sốt cao liên tục, uống thuốc hạ sốt có giảm nhưng sau đó sốt trở lại. Ngoài ra người bệnh có thể có các triệu chứng khác như đau đầu, đau cơ, đau khớp, chán ăn, buồn nôn…

Đa số trường hợp bệnh sẽ tự thuyên giảm sau 5 ngày và bệnh nhân sẽ hồi phục hoàn toàn sau 1 tuần. Mặc dù vậy, có một tỷ lệ bệnh nhân chuyển sang giai đoạn nguy kịch.

Giai đoạn nguy kịch: thường từ ngày thứ 4 đến ngày thứ 6 của bệnh tính từ khi bắt đầu sốt.

Trong giai đoạn này người bệnh hạ sốt đột ngột (đây là dấu hiệu dễ gây nhầm lẫn là đã hết bệnh), tay chân lạnh, vật vã, lừ đừ, li bì; thậm chí lơ mơ, rối loạn tri giác; cảm giác đau bụng nhiều, liên tục, nhất là tại vùng dưới sườn bên phải, nôn ói, tiểu ít, xuất hiện các biến chứng chảy máu ở nhiều nơi (xuất hiện chấm xuất huyết dưới da, chảy máu mũi, chảy máu nướu răng, ói ra máu, đi tiêu ra máu, phụ nữ có thể bị rong kinh rong huyết).

Một số trường hợp bệnh nhân xuất hiện viêm cơ tim, tổn thương gan nặng, biến chứng tổn thương đa phủ tạng và có thể nhanh chóng dẫn đến tử vong.

Giai đoạn này người bệnh cần được nhập viện theo dõi điều trị tích cực. Nếu được điều trị kịp thời, tích cực và đúng phương pháp thì bệnh nhân sẽ chuyển qua giai đoạn hồi phục.

Giai đoạn hồi phục hồi, thường sau ngày 7 của bệnh.

Theo Sở Y tế TP, phần lớn bệnh nhân trong giai đoạn sốt có thể điều trị ngoại trú, tái khám theo dõi hàng ngày. Tuy nhiên, một số trường hợp sau dù ở giai đoạn sốt cấp tính cũng cần được xem xét nhập viện, bao gồm người sống một mình; nhà xa cơ sở y tế, không kịp nhập viện nếu bệnh trở nặng; gia đình không có khả năng theo dõi sát; trẻ nhũ nhi (từ 1 tháng tuổi đến 1 năm tuổi); người dư cân, béo phì; phụ nữ có thai; người lớn tuổi (từ 60 tuổi trở lên); người có các bệnh mạn tính đi kèm (thận, tim, gan, hen, COPD kém kiểm soát, đái tháo đường…).

Những người điều trị ngoại trú cần đến ngay bệnh viện hoặc cơ sở y tế gần nhất khi có một trong các dấu hiệu sau: cảm giác khó chịu hơn mặc dù sốt giảm hoặc hết sốt; không ăn uống được; nôn ói nhiều; đau bụng nhiều hơn; tay chân lạnh, ẩm; mệt lả, bứt rứt; chảy máu mũi, miệng, xuất huyết âm đạo bất thường, nôn ra máu, tiêu phân đen hoặc máu đỏ; có các hành vi thay đổi như lú lẩn, kích thích, vật vã hoặc li bì; không tiểu trên 6 giờ.

Theo HCDC, sốt xuất huyết là bệnh lưu hành hằng năm và giai đoạn cao điểm của bệnh tại TP thường từ cuối tháng 7 đến hết tháng 1 năm sau – thời điểm thuận lợi để muỗi vằn truyền bệnh sinh sôi, tạo điều kiện bùng phát dịch sốt xuất huyết Dengue. Tuy nhiên trogn năm nay, hiện nay đã có nhiều trẻ mắc sốt xuất huyết, với nhiều ca bệnh nặng, tử vong.

Số ca tử vong dự báo tăng do mới vào cao điểm mùa dịch sốt xuất huyết

Bộ Y tế  tại một hội nghị bàn về điều trị SXH-D ngày 22/6 cho biết tính đầu năm đến nay, Việt Nam ghi nhận 62.955 trường hợp mắc sốt xuất huyết, 47.821 trường hợp nhập viện điều trị, 29 trường hợp tử vong (gồm Bình Dương (7), TP.HCM (6 – hiện đã tăng lên 9), Tây Ninh (5), Đồng Nai (3), Đồng Tháp (1), Sóc Trăng (1), Bạc Liêu (1), Long An (1), Bình Phước (1), Bà Rịa – Vũng Tàu (1), Hậu Giang (1), Khánh Hòa (1)).

So với cùng kỳ năm 2021 (có 31.962 trường hợp mắc, 5 trường hợp tử vong), số mắc tăng 97%, số tử vong tăng 24 trường hợp. Tỷ lệ chết/mắc hiện là 0,046% so với chỉ tiêu của chương trình mục tiêu quốc gia là 0,09%.

Tuy nhiên, tại khu vực miền Nam, số ca mắc trong tuần này chiếm 81% số mắc cả nước. Trong đó, tập trung tại 8 tỉnh: An Giang, Bà Rịa – Vũng Tàu, Bình Dương, Đồng Nai, Long An, Tây Ninh, TP.HCM khi số ca mắc chiếm 69% số ca mắc trong tuần của cả nước.

Riêng TP.HCM ghi nhận số ca mắc chiếm 23% số ca mắc cả nước. Nhiều trường hợp mắc sốt xuất huyết nhập viện trong tình trạng suy đa tạng, nhất là suy gan cấp nặng gây hôn mê gan, xuất huyết nặng… có thể dẫn đến tử vong.

Tương ứng với số ca lớn nhất, số tử vong cũng tập trung chủ yếu tại khu vực miền Nam với 28/29 ca tử vong (chiếm 96,6%), khu vực miền Trung (3,4%). Tỷ lệ mắc/100.000 dân của khu vực miền Nam cũng cao nhất cả nước (123,4/100.000 dân).

“Dự báo trong thời gian tới số mắc và tử vong tiếp tục có xu hướng gia tăng do đang bắt đầu vào cao điểm mùa dịch, đặc biệt tại khu vực miền Nam” – Thứ trưởng Nguyễn Trường Sơn nói.

Đại diện WHO cho biết hiện chưa có vắc-xin hoặc thuốc điều trị đặc hiệu bệnh SXH-D; biện pháp phòng bệnh tốt nhất là loại bỏ nơi sinh sản của muỗi.

Minh Sơn