Tổ chức nhân quyền “Safeguard Defenders” và các nhà cựu lập pháp Hồng Kông La Quán Thông, Hứa Chí Phong (Ted Hui) cùng những người Hồng Kông lưu vong khác đã cùng gửi một lá thư đến Tổ chức Cảnh sát Hình sự Quốc tế (INTERPOL), tuyên bố rằng tổ chức này đã bị Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) thâm nhập nghiêm trọng và trở thành công cụ để đàn áp các nhà dân chủ ở hải ngoại.

shutterstock 1605463531
Interpol (Ảnh: nbnserge / Shutterstock.com)

Cuộc điều tra của Safeguard Defenders cho thấy chính quyền Trung Quốc và Hồng Kông đã nhiều lần lợi dụng “thông báo đỏ” của Interpol để truy lùng và dẫn độ những người lưu vong; thậm chí còn đe dọa các nghị sĩ nước ngoài đã giúp họ trốn ra nước ngoài.

Trung Quốc và Hồng Kông đe dọa sử dụng Interpol truy lùng người Hồng Kông lưu vong

Safeguard Defenders cùng 16 cựu nghị sĩ, nhà hoạt động nhân quyền hoặc những người ủng hộ họ bị truy nã theo “Luật An ninh Quốc gia Hồng Kông”, đã gửi một bức thư ngỏ tới Interpol. Những người ký tên gồm La Quán Thông, Hứa Chí Phong (Ted Hui), Lưu Tổ Địch (Finn Lau hay Laam Caau Baa), Hứa Dĩnh Đình (nữ, Frances Hui) – cựu thành viên của tổ chức Scholarism, Mark Simon – trợ lý của ông Lê Trí Anh, v.v.

Bức thư viết rằng đa phần họ buộc phải rời khỏi Hồng Kông sau khi Luật An ninh Quốc gia được thực thi. Luật An ninh Quốc gia đã tạo ra một tập hợp các tội phạm chính trị, và “tội danh” họ mắc phải chỉ là vì bảo vệ các quyền và tự do phổ quát của nhân loại.

“Trong một năm qua, chính quyền Hồng Kông và chính quyền ĐCSTQ nói rằng họ muốn truy lùng chúng tôi, bắt giữ chúng tôi và đưa chúng tôi về Hồng Kông để xét xử. Ngôn ngữ họ sử dụng ngày càng trở nên thù địch và khiêu khích, nhưng chúng tôi chỉ thực hiện các quyền tự do chính trị cơ bản,” bức thư ngỏ viết.

Các quan chức cấp cao, cảnh sát và giới truyền thông đảng của chính quyền Hồng Kông đều đề cập đến việc sử dụng hệ thống Interpol để giam giữ và dẫn độ họ, khiến họ thực sự gặp nguy hiểm.

“Chúng tôi yêu cầu Interpol bảo vệ chúng tôi, không để họ lạm dụng ‘Thông báo đỏ’ (lệnh truy nã đỏ) và ‘Thông báo Diffusion’ (Thông báo phổ biến) như một công cụ để đàn áp chính trị.”

Bức thư cũng nhấn mạnh rằng hàng chục ngàn người đã bỏ trốn khỏi Hồng Kông; nhiều người có thể bị truy nã vì các tội danh chính trị, và những người ký tên chỉ là phần nổi của tảng băng chìm. Họ lo lắng rằng chính quyền Trung Quốc và Hồng Kông có thể đã sử dụng các công cụ của Interpol để chống lại họ. “Nỗi sợ hãi lớn hơn là Hồng Kông và Trung Quốc đang lên kế hoạch làm điều này, điều mà họ đã công khai thừa nhận mà không chút do dự.”

Thông báo đỏ được sử dụng để dẫn độ các nhà hoạt động nhân quyền

Bức thư ngỏ trích dẫn ví dụ về nhà hoạt động nhân quyền người Duy Ngô Nhĩ, ông Idris Hasan, người đã bị Interpol ban hành “Thông báo đỏ” vào năm 2017 theo yêu cầu của ĐCSTQ. Sau khi Hasan bị bắt tại Maroc vào năm ngoái, rất may là những nỗ lực từ các bên và sức ép từ dư luận quốc tế đã buộc Interpol phải hủy bỏ lệnh bắt giữ ông. Nếu không, ông Hasan có thể bị trục xuất về Trung Quốc và phải đối mặt với án tù chung thân.

Safeguard Defenders được thành lập vào năm 2016 và có trụ sở chính tại thành phố Lyon, Pháp. Ngày 13/1, tổ chức này đã công bố một báo cáo nghiên cứu với tiêu đề “Truy lùng suốt đời – Cuộc truy đuổi toàn cầu của Chính phủ Hồng Kông, Luật An ninh Quốc gia và Nguy cơ Lạm dụng của Interpol”, trích dẫn các báo cáo nói rằng “khoảng 30 người” trong số những người rời bỏ Hồng Kông đang bị truy lùng vì Luật An ninh Quốc gia, và không thể biết chính xác số người thực sự bị truy lùng.

Báo cáo dẫn lời Chánh văn phòng Hồng Kông, ông  Lý Gia Siêu (John Lee), đe dọa sẽ sử dụng Luật An ninh Quốc gia để “truy lùng suốt đời” những kẻ đào tẩu. Ngay cả khi không có hiệp ước dẫn độ, vẫn có những công cụ khác để truy đuổi họ, bao gồm khả năng sử dụng Interpol để bắt và trục xuất họ.

Cánh tay dài của Luật an ninh quốc gia vươn ra nước ngoài, người nước ngoài cũng bị liên lụy

Đồng thời, do quy định về “Quyền tài phán ngoài lãnh thổ” tại Điều 38 của Luật An ninh Quốc gia, thậm chí một số người nước ngoài bên ngoài Hồng Kông cũng bị cuốn vào vụ việc. Ví dụ, các nghị sĩ Đan Mạch, ông Uffe Elbæk và bà Katarina Ammitzbøl, những người đã hỗ trợ Hứa Trí Phong (Ted Hui) trốn khỏi Hồng Kông, cũng bị cảnh sát Hồng Kông và Bộ Công an Trung Quốc (thông qua các kênh Interpol) yêu cầu điều tra, bằng cách sử dụng Hiệp ước hỗ trợ tư pháp Trung Quốc-Hồng Kông-Đan Mạch, nhưng bị chính quyền Đan Mạch bác bỏ.

Các nghị sĩ của Hạ viện Anh, gồm Huân tước David Alton, đã được Chính phủ Anh cảnh báo rằng họ có nguy cơ bị giam giữ và dẫn độ đến Hồng Kông nếu đi du lịch ở nước ngoài. Một số nghị sĩ của Nhật Bản và Hoa Kỳ cũng bị liên đới.

VOA đưa tin, Safeguard Defenders chỉ ra rằng có nhiều bằng chứng cho thấy Interpol đã bị ĐCSTQ thâm nhập rất nghiêm trọng, họ dần dần biến tổ chức này trở thành công cụ chính trị giúp ĐCSTQ đàn áp những người lưu vong. Từ năm 1984 – 2005, mỗi năm Trung Quốc bình quân đưa ra 26 thông báo đỏ thông qua Interpol; từ năm 2005 – 2014, mức bình quân là 33 thông báo, đến năm 2016, con số này đã tăng vọt lên đến 612 thông báo.

Năm 2016, ông Mạnh Hoành Vĩ (Meng Hongwei), cựu Thứ trưởng Bộ Công an Trung Quốc, đã trở thành chủ tịch Interpol đầu tiên của Trung Quốc. Safeguard Defenders chỉ ra rằng ngày 25/11/2021, bất chấp sự phản đối của nhiều bên khác nhau, ĐCSTQ đã bầu chọn thành công ông Hồ Bân Sâm, người làm việc cho Cục Hợp tác Quốc tế của Bộ Công an, trở thành 1 trong 13 thành viên của Ủy ban điều hành Interpol, gia tăng việc Trung Quốc lạm dụng tính năng của hệ thống này.

新建项目 1 6
Cựu Chủ tịch Interpol Mạnh Hoành Vĩ (Ảnh chụp màn hình video)
p3043151a341088549
Ông Hồ Bân Sâm, Phó Cục trưởng Cục Hợp tác Quốc tế Bộ Công an Trung Quốc. (Ảnh: Trang web chính thức của Trường Đại học Cảnh sát)

Interpol đã được chính quyền Trung Quốc và Hồng Kông sử dụng để gây ra “mối đe dọa ngày càng tăng” đối với các nhà bất đồng chính kiến ​​ở Đại Lục sống lưu vong tại hải ngoại, các nhà cựu lập pháp Hồng Kông và những người biểu tình ủng hộ dân chủ.

Safeguard Defenders và những người đồng ký tên trong thư ngỏ đã yêu cầu Interpol xác nhận, xem có bất kỳ thông báo đỏ hoặc thông báo Diffusion nào được đưa ra chống lại những cá nhân này trong cơ sở dữ liệu của mình hay không.

Điều này vi phạm rõ ràng điều lệ của Interpol, vì nhiều người trong số họ đã được tị nạn chính trị. Điều quan trọng nhất là tổ chức này phải đảm bảo rằng trong tương lai họ sẽ không bị đưa vào các thông báo đỏ hoặc thông báo Diffusion của Trung Quốc hoặc Hồng Kông.

Hà Giai Huệ, Vision Times

Xem thêm: