Đại hội 20 của Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ), liên quan đến vấn đề thay nhân sự ban lãnh đạo cấp cao khóa mới, dự kiến ​​sẽ được tổ chức vào mùa thu năm nay. Có vẻ như khai màn cho biến động mới này đang diễn ra tại cơ quan tuyên truyền nòng cốt Tân Hoa xã.

Embed from Getty Images

Cảnh gần Đại lễ đường Nhân dân ở Bắc Kinh vào ngày 5/3/2021 (Nguồn: NICOLAS ASFOURI / AFP/Getty).

Vào ngày 7/6, Quốc vụ viện ĐCSTQ đã bổ nhiệm và miễn nhiệm một số quan chức cấp cao.

Những người mới nhậm chức tiêu biểu gồm: Thôi Mậu Hổ (Cui Maohu) nhậm chức Cục trưởng Cục Vấn đề tôn giáo; Phó Hoa (Fu Hua) nhậm chức Chủ tịch Tân Hoa Xã (không còn là Tổng biên tập Tân Hoa xã); Lữ Nham Tùng (Lu Yansong) nhậm chức Tổng biên tập của Tân Hoa Xã; Vương Thụ Tân (Wang Shuxin) nhậm chức Hiệu trưởng Đại học Trùng Khánh.

Những người bị bãi nhiệm đối với các chức vụ mới bổ nhiệm trên lần lượt gồm: Lý Hiểu Siêu (Li Xiaochao), Vương Tác An (Wang Zuoan), Hà Bình (He Ping).

shutterstock 1649847889
(Nguồn: Postmodern Studio/ Shutterstock)

Ngoài ra ông Lương Nghiêm (Liang Yan) bị bãi chức Phó Cục trưởng Cục Dự trữ Vật tư và Lương thực.

Như vậy cả vị trí Chủ tịch và Tổng biên tập Tân Hoa xã đều bị thay thế.

Phó Hoa (bãi chức Tổng biên tập của Tân Hoa Xã) sinh tháng 8/1964, quê ở Như Đông tỉnh Giang Tô, từng là Chủ tịch Nhật báo Bắc Kinh, Phó ban (thường trực) Ban Tuyên truyền Thành ủy Bắc Kinh, Trưởng ban Biên tập của Nhật báo Kinh tế (Economic Daily); tháng 3/2018 thay Thận Hải Hùng (Shen Haixiong) làm Trưởng Ban Tuyên truyền tỉnh Quảng Đông; tháng 3/2020 trở lại Bắc Kinh với tư cách Phó ban Ban Tuyên truyền Trung ương; tháng 7/2021 nhậm chức Tổng biên tập Tân Hoa xã.

Lữ Nham Tùng (nhậm chức Tổng biên tập của Tân Hoa Xã) sinh tháng 1/1967, là một người giàu có ở Hắc Long Giang, từng là Phó Tổng biên tập và Chủ nhiệm Ban Quốc tế Nhân dân Nhật báo, Ủy viên Thường vụ và Trưởng Ban Tuyên truyền tỉnh Sơn Tây.

Những thay đổi lớn gần đây về nhân sự của bộ phận tuyên truyền ĐCSTQ đã thu hút sự chú ý.

Trước đó vào tháng Tư, sau khi Phó trưởng Ban Tuyên truyền Trung ương Vương Hiểu Huy (Wang Xiaohui) được điều động làm Bí thư Tỉnh ủy Tứ Xuyên, vào ngày 5/6 Phó Hiệu trưởng thường trực Trường Đảng Trung ương ĐCSTQ Lý Thư Lỗi (Li Shulei) lên thay. Hiện nay Trưởng Ban Tuyên truyền Trung ương đương nhiệm Hoàng Côn Minh (sinh tháng 11/1956) đã hết tuổi nghỉ hưu đối với chức vụ đang đảm nhiệm.

Từ Lân (Xu Lin) – Phó ban Ban Tuyên truyền Trung ương kiêm Chủ nhiệm Văn phòng Thông tin Quốc vụ viện được công bố nhậm chức Phó Hiệu trưởng (thường trực) Trường Đảng Trung ương (Viện Hành chính Quốc gia). Nhưng cũng có nguồn tin cho rằng Từ Lân sẽ thay Nhiếp Thần Tịch (Nie Chenxi) làm Tổng Cục trưởng Tổng cục Quảng bá Phát thanh Truyền hình Quốc gia, vì Nhiếp Thần Tịch gần đến tuổi nghỉ hưu (65 tuổi). Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Lạc Ngọc Thành (Le Yucheng) từng được đồn đoán nhậm chức Tổng Cục trưởng Tổng cục Quảng bá Phát thanh Truyền hình Quốc gia, nhưng việc bổ nhiệm này vẫn chưa được xác nhận.

Gần đây hệ thống tuyên truyền của ĐCSTQ nhấn mạnh những động thái của ông Tập Cận Bình tạo uy thế để tiếp tục tại nhiệm trong Đại hội 20. Nhưng cuộc tranh giành quyền lực của ĐCSTQ cũng được chính hệ thống tuyên truyền ĐCSTQ để lộ, đặc biệt vấn đề bất hòa giữa hai quan chức cao nhất là Lý Khắc Cường và Tập Cận Bình.

Ví dụ giới quan sát đã chỉ ra rằng các phương tiện truyền thông nhà nước của ĐCSTQ “ứng xử kín kẽ” về hội nghị trực tuyến toàn quốc liên quan nỗ lực “giải cứu” nền kinh tế của Thủ tướng Lý Khắc Cường được tổ chức vào ngày 25/5. Những tiếng nói chỉ trích cũng bị chặn trên Internet.

Ngoài ra những năm gần đây, ĐCSTQ có xu hướng càng thắt chặt vấn đề tự do báo chí. Tân Hoa xã gần đây đưa tin rằng tính đến ngày 30/4, Trung Quốc có tổng cộng 3676 tổ chức truyền thông và 180.075 phóng viên nhà báo đã vượt qua kiểm tra hàng năm; 24 tổ chức truyền thông và 353 nhà báo đã bị đình chỉ.

Tổ chức phóng viên không biên giới (RSF), một tổ chức phi chính phủ quốc tế, cho biết vào tháng Năm rằng ở Trung Quốc hiện vẫn có hơn 120 phóng viên nhà báo đang bị giam cầm, là nước có số phóng viên nhà báo bị giam cầm lớn nhất thế giới.