Theo một quan chức tại tỉnh Hồ Nam, Trung Quốc, trong tuần qua, có ít nhất 7 vụ giết người hàng loạt xảy ra tại nước này. Tất cả đều liên quan đến tình trạng thất nghiệp trầm trọng, nhưng Chính phủ vẫn đang làm giả số liệu để đánh lừa người dân. Hiện tại, số nông dân không có đất ở Trung Quốc ước tính là hơn 100 triệu người.

shutterstock 1850886406
Trong thời gian xảy ra dịch COVID-19 ở Trung Quốc, thị trường việc làm đã hoàn toàn đóng cửa, khiến 1 triệu cơ hội việc làm biến mất ngay lập tức, đẩy mạnh tỷ lệ thất nghiệp. (Ảnh minh họa: BaLL LunLa/ Shutterstock)

Tháng Giêng âm lịch đã qua, nhưng ngày đi làm trở lại mà các quan chức Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) mong đợi vẫn chưa đến như dự kiến. Một lượng lớn lao động nhập cư và nhân viên văn phòng đang tìm việc đã trở thành lao động dư thừa.

Tình trạng thất nghiệp ở Trung Quốc dẫn đến 7 vụ giết người hàng loạt

Một quan chức họ Lưu từ huyện Đào Giang, tỉnh Hồ Nam nói với Đài Á Châu Tự Do rằng từ ngày 13 – 20/2, có 7 vụ giết người hàng loạt ở Trung Quốc, khiến ít nhất 12 người thiệt mạng.

Một trong những nguyên nhân quan trọng là trong 3 năm đại dịch viêm phổi Vũ Hán (COVID-19), hầu hết người dân tại giai tầng thấp đều sống rất chật vật. Chỉ vài nghìn nhân dân tệ (1.000NDT = 145USD) cũng có thể khiến họ suy sụp ngay lập tức, và dẫn đến những vụ án tương tàn đẫm máu.

Theo bà Lưu, là người trong thể chế của ĐCSTQ, ai cũng biết nguyên nhân của những bi kịch này, nhưng ngay cả trong nội bộ, những vụ việc này cũng không bao giờ được báo cáo.

Tại nơi bà sống, cơ hội việc làm không những ít, mà thời gian làm việc còn kéo dài. Trong huyện tuyển 10 giáo viên, nhưng lại có đến hơn 2.800 người ứng tuyển.

“Ngành công nghiệp trụ cột chính của chúng tôi ở huyện Đào Giang là nhà máy Trầu (Trầu không) và một số nhà máy túi xách. Tiền lương của nhà máy Trầu cao hơn một chút, khoảng 2.000 – 3.000 tệ (289 – 433USD), còn phải tăng ca, ít nhất 12 giờ.”

Tranh cướp việc làm, môi giới trả giá tiền công rẻ mạt

Trên thực tế, trong 3 năm qua, nền kinh tế Trung Quốc đã bị ảnh hưởng nặng nề bởi chính sách kiểm soát dịch bệnh của ĐCSTQ. Các ngành Internet, bất động sản, giáo dục bổ túc đều ngừng hoạt động. Có tới 1 triệu cơ hội việc làm biến mất, sinh viên đại học vừa tốt nghiệp đã phải đối mặt với tình trạng thất nghiệp ngay khi ra trường.

Theo báo cáo của Caixin, trên thị trường việc làm Trung Quốc, đợt tuyển dụng vào mùa thu năm ngoái gần như bị cắt giảm một nửa. ByteDance cắt giảm một nửa nhân sự, Meituan thay đổi từ 10.000 xuống còn 5.000 việc làm.

Baidu và Tencent không tiết lộ kế hoạch tuyển dụng thực tế, có tin đồn rằng Tencent chỉ tuyển dụng 3 vị trí. Thậm chí, nhiều công ty đã từ bỏ các hoạt động tuyển dụng.

Một nhân viên phòng nhân sự của một doanh nghiệp nhà nước tại tỉnh Sơn Đông tiết lộ, năm 2021 họ tuyển dụng 2.000 người, kết quả có đến 10.000 người nộp hồ sơ. Cơ hội việc làm được tung ra trong năm nay đã giảm đi một nửa, nhưng không ngờ số lượng ứng viên đã lên tới 100.000, “hồ sơ xin việc đổ về như lũ”.

Báo cáo cũng chỉ ra rằng ở giai đoạn này, chưa bao giờ thanh niên Trung Quốc tìm việc làm lại khó khăn đến thế. Trong năm qua, tỷ lệ thất nghiệp của thanh niên thành thị từ 16 – 24 tuổi từng lập kỷ lục khi lên tới gần 20%.

Không chỉ vậy, gần đây có thông tin cho rằng ở khu vực phía nam và phía đông của Trung Quốc, tại địa điểm tuyển dụng của chuỗi cung ứng điện tử, một số bên trung gian đã mặc cả một cách tàn nhẫn. Thậm chí họ đưa ra mức lương thấp đến bất ngờ – 6 NDT (0,87 USD)/giờ, khiến thế giới bên ngoài phải kinh ngạc.

Theo dữ liệu chính thức, chỉ trong tháng 2 năm nay, hàng trăm hội chợ việc làm đã được tổ chức trên khắp Trung Quốc, nhưng nỗi lo về việc làm đang lan rộng nhanh chóng.

Zhaopin, một công ty tuyển dụng nhân tài nổi tiếng ở Trung Quốc, đã công bố một cuộc khảo sát vào ngày 16/2. Theo thống kê, trong số 50.000 nhân viên được phỏng vấn, 47,3% lo lắng rằng họ có thể mất việc trong năm nay, cao hơn nhiều so với mức 39,8% của năm ngoái.

Ngoài ra, khoảng 60% nhân viên cho rằng “môi trường kinh tế không chắc chắn là yếu tố chính ảnh hưởng đến lòng tin của họ”, tỷ lệ này cũng cao hơn so với mức 48,4% của năm ngoái.

Dữ liệu chính thức không bao gồm dân số nông thôn, ước tính có hơn 100 triệu nông dân không có đất

Ngoài ra, theo Cục Thống kê Quốc gia Trung Quốc và dữ liệu liên quan đến việc làm, từ tháng 1 – 11/2022, tỷ lệ thất nghiệp được khảo sát ở thành thị trên toàn quốc trung bình là 5,6%, trong khi tỷ lệ thất nghiệp được khảo sát ở thành thị trong quý II năm đó là 6,1%.

Nhưng tuyên bố này đã bị chỉ trích. Ngay từ năm 2004, Tạp chí Lý thuyết của Nhân dân Nhật báo – kênh truyền thông chính thức của ĐCSTQ, đã công khai chỉ ra rằng tổng số nông dân không có đất trong cả nước ước tính khoảng 40 triệu người, và con số này đang tăng lên với tốc độ hơn 2 triệu người mỗi năm.

Vào năm 2020, Nhật báo Thanh niên Trung Quốc- kênh truyền thông của Chính phủ trích dẫn thông tin cho biết, có 100 triệu nông dân không có đất. Nhưng ngay cả trong thời kỳ phong tỏa khắc nghiệt, Chính phủ ĐCSTQ cũng không có số liệu thống kê cơ bản, chứ đừng nói đến tỷ lệ thất nghiệp cơ bản, hoặc các gói cứu trợ trong thời gian dịch bệnh.

Ngoài ra, từ dữ liệu giám sát do giới chức công bố, trong nửa đầu tháng này, số liệu theo dõi giá cả thị trường của 50 tư liệu sản xuất quan trọng, thuộc 9 ngành hàng trong lĩnh vực lưu thông của Trung Quốc, cho thấy sản xuất trong nước không đủ. So với 10 ngày cuối tháng 1/2023 và 10 ngày đầu tháng 2/2023, giá sản phẩm có 12 loại tăng, 35 loại giảm và 3 loại giữ nguyên.