Trung Quốc đang quyết tâm đẩy mạnh các kế hoạch hợp nhất công nghệ dân sự và quân sự để hiện đại hoá quân đội, theo kế hoạch 5 năm mới nhất.

Embed from Getty Images

Kế hoạch phát triển đã được công bố tại cuộc họp Đại hội Đại biểu Nhân dân Toàn quốc trong tháng này, gồm những cam kết tăng cường các chương trình nâng cấp hệ thống vũ khí, cải thiện khả năng chiến đấu chung và khuyến khích các doanh nghiệp tư nhân hợp tác với công nghiệp quốc phòng.

Nhà bình luận các vấn đề quân sự tại Bắc Kinh Zhou Chenming nói với SCMP rằng sự tích hợp như vậy là cần thiết khi Trung Quốc đã phát triển nhiều vũ khí tiên tiến trong 5 năm qua, nhưng cần huấn luyện các thành viên của Quân đội Giải phóng Nhân dân sử dụng chúng một cách hiệu quả.

“Hiện nay PLA có quá nhiều thiết bị mới, nhưng họ không có đủ người có trình độ và năng lực để điều khiển và quản lý vũ khí,” Zhou cho biết.

Trong 5 năm qua, Trung Quốc đã phóng vệ tinh thông tin lượng tử đầu tiên trên thế giới, thiết lập hệ thống định vị vệ tinh Bắc Đẩu – đối thủ với GPS của Mỹ – và đã phát triển một số hệ thống vũ khí tối tân, bao gồm máy bay chiến đấu tàng hình J-20; tàu khu trục mang tên lửa điều khiển từ xa T-55; sàn hạ cánh trực thăng đổ bộ DF-075 và tên lửa siêu thanh DF-17.

“Kế hoạch 5 năm sắp tới sẽ cụ thể hơn và tập trung vào một số lĩnh vực chính yếu, ví dụ, yêu cầu giới học thuật quân sự và địa phương hợp tác cùng nhau để đào tạo nhân tài, đồng thời tuyển dụng và huy động các nguồn tài lực từ các công ty nhà nước và tư nhân thông qua các nhiệm vụ kết hợp quân-dân sự. Giảm chi phí và tiết kiệm thời gian là mục tiêu cuối cùng của họ,” Zhou cho biết.

Một số dự án chủ yếu dự định cho những năm sắp tới gồm chuẩn bị phóng ít nhất 6 hàng không mẫu hạm tấn công vào năm 2035 – một mục tiêu đầy tham vọng để cân bằng với sức mạnh hải quân Mỹ trong khu vực Ấn Độ – Thái Bình Dương.

Bắc Kinh dự định hạ thủy chiếc hàng không mẫu hạm thứ ba của họ vào cuối năm nay. Đây là tàu sân bay thứ hai được thiết kế trong nước sẽ sử dụng hệ thống máy phóng máy bay điện từ tiên tiến tương tự như hệ thống được sử dụng trong những tàu sân bay lớp Ford của Mỹ. 

Những dự án khác sẽ tập trung vào chiến tranh trong tương lai, bao gồm việc sử dụng trí tuệ nhân tạo cho các loại vũ khí như máy bay không người lái và máy bay chiến đấu thế hệ tiếp theo, theo một người trong giới quân sự quen thuộc với việc xây dựng thiết bị và vũ khí của Trung Quốc.

Một bài báo được Đại học Quốc phòng Quốc gia công bố hôm thứ 12/3 cho biết tất cả các cánh quân chiến đấu của PLA đã trải qua những biến đổi lớn trong 5 năm qua.

Ví dụ, Lực lượng Tên lửa của PLA đã tăng cường khả năng răn đe hạt nhân và năng lực tấn công một cách chính xác của tên lửa tầm trung – một khả năng mà Mỹ và Đài Loan ghi nhận là nhân tố then chốt trong bất kỳ cuộc thử nghiệm nào được giới quân sự Trung Quốc gọi là “Chiến tranh hợp  nhất.” 

Kế hoạch 5 năm mới cho rằng đất nước nên đẩy mạnh chương trình hiện đại hoá quân đội và bảo đảm PLA đáp ứng được ba mục tiêu thiên niên kỷ của đất nước bằng cách trở thành một đội quân hiện đại vào năm 2027, năm kỷ niệm 100 ngày thành lập quân đội.

Kế hoạch cũng cho biết Bắc Kinh sẽ đẩy mạnh nỗ lực đào tạo chỉ huy chiến đấu chung bằng cách sáp nhập những ngành dịch vụ khác nhau thành một cơ cấu thống nhất, trong khi cuộc vận động hợp nhất quân – dân sự sẽ bao trùm các lĩnh vực như công nghệ hàng hải và không gian cũng như sử dụng trí tuệ nhân tạo.

Nhà phân tích quân sự tại Thương Hải Ni Lexiong nói chi tiết của kế hoạch 5 năm cho thấy trong những năm tới Trung Quốc sẽ tiếp tục rót nhiều vốn đầu tư hơn vào công nghệ quốc phòng, vì ban lãnh đạo trung ương cảm thấy “một cảm giác bất an mạnh mẽ” giữa những cuộc đối đầu đang diễn ra với Mỹ.

Ông nói ban lãnh đạo Trung Quốc nhận thức rõ khoảng cách giữa Trung Quốc và Mỹ, đặc biệt  sau những lệnh hạn chế của cựu tổng thống Donald Trump đối với các công ty Trung Quốc, đặc biệt là các công ty trong lĩnh vực công nghệ. 

“Khoảng cách về khoa học và công nghệ là một đòn chí tử đối với ngành công nghiệp quốc phòng của Trung Quốc … PLA chỉ mới đạt được “cơ giới hoá” sau hơn hai thập kỷ hiện đại hoá, nhưng quân đội Mỹ đã bước vào kỷ nguyên chiến tranh trí tuệ hiện đại từ thế kỷ trước,” ông nói.

Trong tháng này Quốc hội Trung Quốc đã thông báo mức tăng ngân sách quốc phòng năm nay lên 6,8% cho PLA, so với 6,6% năm ngoái.

Bộ quốc phòng Trung Quốc cho biết một phần ngân sách sẽ được chi cho những dự án chủ chốt trong kế hoạch 5 năm để hỗ trợ mục tiêu dài hạn của PLA là bắt kịp với quân đội Mỹ.

“Kể từ cuộc chiến tranh vùng Vịnh năm 1991, PLA đã cảm nhận sâu sắc… rằng chỉ các hoạt động phối hợp chung mới có thể phát huy được sức mạnh tổng hợp của họ, vì không quân đội đơn nhiệm nào có thể chiếm ưu thế trong chiến tranh hiện đại,” Lin Cheng-Jung, một nhà nghiên cứu tại Học viện Nghiên cứu Quốc phòng và An ninh Quốc gia Đài Bắc viết trong một báo cáo giải thích những hướng dẫn thử nghiệm mới.

Kể từ năm ngoái, chính quyền trung ương đã xem xét lại và ban hành các quy định quân sự mới. Một đạo luật quốc phòng mới có hiệu lực vào 1/1, đã làm suy yếu vai trò của Quốc vụ viện – nội các của Trung Quốc – trong việc hoạch định chính sách quân sự, trao quyền ra quyết định cho Quân uỷ Trung ương, cho phép nó có thêm quyền hành pháp để huy động và triển khai quân đội và lực lượng dự bị.

Ngân Hà (theo SCMP)

Xem thêm: